SignaleringsverslagHealthDefinitiefJildou (PDF)

MINDSET
“Mindset” {Noun}
A set of beliefs or
a way of thinking
that determines
one’s behaviour,
outlook and
mental attitude

Signaleringsverslag
HEalth

Praktijk voor
open bewustzijn
Marjolein van es
Anouk peters
Sharon de koeijer
Angie boele
Jildou Veldman

VOORWOORD
Tot voorkort wisten wij weinig af van Mindfulness, inmiddels hebben wij een
aantal lessen meditatie gevolgd. Bij het ontmoeten van Dorle Lommatzsch hebben we ook een les mindfulness gevolgd, dit is als erg prettig ervaren. Met deze
informatie zijn we aan de slag gegaan met als resultaat dit signaleringsverslag.
Door middel van een goede communicatie tussen de groepsleden en duidelijke
afspraken is het een overzichtelijk verslag geworden. Als studenten aan de Fontys Tilburg hebben we veel plezier beleefd aan het in praktijk brengen van de
opgedane kennis.
Ten eerste willen we Dorle bedanken voor de mindfulness les en de informatie
die ze over haar bedrijf heeft vrijgegeven. Verder willen we alle docenten van het
blok Health en leerarragement Trendwatching bedanken voor de hulp die zij ons
gegeven hebben. Wij zijn hier erg dankbaar voor.
Wij wensen jullie veel plezier met het lezen van het Mindset signaleringsverslag.

INHOUDSOPGAVE
HOOFDSTUK

PAGINANUMMER

Inleiding

9

Health

10

Trends

11

Social Web

12

Jongeren

16

Demografie

22

Ejkpersoon

26

Aanbeveling

27

Bronnenlijst

28

plaatje zoeken ja toch

INLEIDING

Mindset is bedoelt voor geinteresseerden in trends en signalen op het gebied van gezondheid.
Deze signalen zijn verdeeld in drie groepen, namelijk: Social web, Jongeren en Demografie. Deze
drie groepen zijn onderverdeeld in twee clusters. Social web is onderverdeeld in Happy & Healthy.
Jongeren is onderverdeeld in Inspiration & Motivation en ten slotte is Demografie onderverdeeld in
Attention & Knowledge. Hier hebben wij bewust voor gekozen, de connectie word nader toegelicht
in de clusturs zelf.
Opbouw signaleringsverslag
Dit signaleringsverslag geeft naast de signalen over de drie groepen ook extra informatie over trends
en gezondheid. Dit omdat u zo meer kennis heeft over het totale onderwerp. Hierdoor zal u de
signalen beter begrijpen.
Verantwoording keuze Mindset
Het signaleringsverslag heet Mindset, deze reden van deze keuze is dat deze naam aansluit bij al de
onderwerpen in het signaleringsverslag. Mindset zijn de gedachten, opvattingen en overtuigingen
over jezelf, over anderen en over de wereld om je heen. Dit sluit aan bij de drie groepen social web,
jongeren en demografie. Bij social web en jongeren gaat het om de opvattingen over jezelf en anderen en bij demografie gaat het ook over de wereld om je heen.
Verder heeft mindset een positieve en negatieve kant, dit komt sterk overeen met de clusteres
Motivation & Inspiration. Daar word gesproken over de negatieve en positieve kant van social web.
Dit heeft met de mindset te maken van jezelf en met die van anderen te maken. Verder heeft je
mindset ook met de status van je gezondheid te maken wat aansluit bij het blok Health.
Wanneer je jezelf goed voelt, heb je een positievere mindset dan wanneer je jezelf niet goed voelt.
Doelstelling
Het doel van dit Mindset signaleringsverslag is de opdrachtgever inspireren met signalen uit de
maatschappij die voor Dorle interessant kunnen zijn en die ook relevant zijn voor jongeren. Verder
zijn deze signalen gebaseerd op het gebied van gezondheid. Zodat potentieel cursisten getrokken
worden op het gebied van mindfulness.
Aan de hand van deze signalen kunnen er conclusies worden getrokken die nader worden toegelicht
in het hoofdstuk Aanbevelingen.
Het doel is vastgesteld door middel van een onderzoeksvraag. Deze luidt: Hoe maken we jongeren
meer bewust van gezondheid? Met deze onderzoeksvraag als basis zijn we aan de slag gegaan.

9

HEALTH

Wij hebben ervoor gekozen om u extra informatie over
gezondheid te geven zodat u beter begrijpt hoe wij op dit
moment tegen gezondheid aankijken en zodat u achtergrondinformatie heeft van ons signaleringsverslag.

Wat is gezondheid?

De definitie van gezondheid is: ‘Dynamische toestand
van volledig lichamelijk, geestelijk, spiritueel en maatschappelijk welzijn en niet slechts de afwezigheid van
ziekte en lichamelijk gebrek’ (1998)
In dit blok Health gaat het vooral om de gezondheid
van de mens. Een aantal trefwoorden die bij gezondheid
passen zijn vitaliteit, fitheid, welzijn en welbevinden.

Preventie

Je kunt ervoor zorgen dat je niet ziek gaat worden of
de ziekte zich niet uitbreid door middel van preventie.
Dit word nader toegelicht. Preventie kan plaats vinden
door middel van genoeg bewegen, gezond eten, een
goede hygiene en jezelf te ontspannen.
Daarnaast heb je drie vormen van preventie. Vorm 1
is: primair, zorgen dat een ziekte zich niet ontwikkelt.
Vorm 2 is: secundair, ziekte opsporen voordat de ziekte
zich openbaart. Vorm 3 is: tertiair, verminderen van de
negatieve gevolgen van een ziekte.

Cure & Care

Care is informele zorg dit word verstaan onder mantelzorg of hulp vanuit je eigen omgeving. Cure & Care is de
formele zorg, deze heb je in vier stadia. Namelijk:
•
Nulde lijn: preventie, niet ziek.
•
Eerste lijn: direct naartoe, zoals huisarts,

tandarts, fysio, verloskundige. (extramuraal)
•
Tweede lijn: doorgestuurt naar ziekenhuis of

psycholoog. (intramuraal)
•
Derde lijn: gespecialiseerd ziekenhuis, zoals
brandwondencentrum.

Uitleg intra/extra-muraal

Intramuraal gebeurt binnen een ziekenhuis of andere
instelling en extramural gebeurt niet in een ziekenhuis
of andere instelling.
10

De geschiedenis van gezondheid

Prehistorie:
De gemiddelde levensverwachtig van de holbewoners
was 30 jaar. Een gewoonte was een gaatje of meerdere
in het schedel te boren. De reden hiervan kan zowel
magisch als medisch zijn. Verder gebruikte zij toen al
preventie
China:
Zij geloofde in de vijf elementen (aarde, water, hout,
metaal en vuur). Ying en Yang zijn de uitgangspunten
van de levensvisie, als zij niet in balans zijn ben je ziek.
Behandeling in de Chinese geneeskunst is accupunctuur.
Verder hangen geest en lichaam samen.
India:
Kent een hoogstaande beschaving, hygiene is erg belangrijk. Zo waren er gemeenschappelijke badhuizen, centrale waterreservoirs. Hier ontstond ook de aryurvende,
de kennis van het lange leven. Gebasseerde op medische
principes en praktijken.
Grieken:
De geneeskunde raakte bekent in plaats van de goddelijke wijsheiden. Ze geloofde nu in natuurlijke oorzaken.
Hippocrates (460-377 v. Chr.) was de grondlegger voor
de moderne geneeskunde. Nog steeds leggen artsen wereldweid een eed af, de eed van Hippocrates.
Romeinen:
Oorlogen hebben de medische ontwikkelingen beinvloed, zij zijn verantwoordlijk voor de opkomst van
ziekenhuizen. Verder was de invloed van Gelanus ook
enorm. Dit was een romeinse arts voor de Keizer, hij
borduurde voort op de werkwijze van Hippocrates. Behalve dat keek hij voor het eerst naar het hele lichaam.

Zorg verandering afgelopen 50 jaar

Ontstaan van betere zorg, hogere gemiddelde leeftijd ->
Gevolg meer chronische ziekten -> Gevolg groei aanbod
zorg bij economische voorspoed -> Dus de kosten van
de zorg zijn te hoog -> Oplossing is kosten beperken via
minder aanbod van zorg, meer eigenrisico, meer eigenbijdrage, dus meer concurrentie -> Oplossing kosten
beperken via aandacht preventie -> Meer richten op de
vraag.

TRENDS
The direction in which something tends to move and which has a consequential impact on the
culture, society, or business sector through which it moves. (Martin Raymond, 2010)

Trendniveaus

durven dit te uitten aan de buitenwereld.
Een trend kan van alles zijn. Daarom zijn er verschillen- De Early Adopters zijn de eersten die na de Innovators het
de trendniveaus. Lange termijn, middellange termijn en idee tonen aan de buitenwereld. Als zij een paar mensen
zien die dit idee uitvoeren durven zij dit ook te doen. In
korte termijn trends. Een lange termijn trend is maatdeze fase vindt ook “The Chasm” plaats. Dat is het moment
schappelijk en is wat wij normaal vinden en de cultuur
waarop een trend aanslaat of niet.
waarin we leven. Een middellange termijn trend is wat
De Early Majority wacht tot de trend sociaal geaccepteerd
wij belangrijk vinden en waar we waarde aan hechten.
is voordat ze gebruik gaan maken van het product/dienst.
Hier kun je waarde woorden aan verbinden. En een
Je ziet dit fenomeen nu steeds meer verschijnen.
korte termijn trend is welke behoeften en voorkeuren
De Late Majority wacht tot een groot aantal mensen
we hebben. Dit zie je terug in producten en diensten
gebruik maakt van het product/dienst. Ze willen er zeker
waar we gebruik van maken.
van zijn dat het niet raar is om hier aan mee te doen. In
deze tijd zal de trend al afnemen omdat de meerderheid
Trendfactoren
van de doelgroep al gebruik zal hebben gemaakt van deze
Factoren die invloed hebben op het verschijnen van
trend.
trends noemen we trendfactoren. Deze factoren zijn:
De Laggards wachten tot bijna iedereen het doet. Zij zijn
demografie, economie, sociologie/cultuur, technologie,
er zeker van dat de trend werkt en gaan hier dan ook aan
ecologie en politiek. Deze factoren hebben onderling
meedoen. Ze zijn de laatkomers. In deze tijd zal de trend
allemaal invloed op elkaar en daardoor ook op trends
verder af gaan nemen en zal het niet meer “cool” zijn om
die ontstaan.
hier mee te beginnen. Uiteindelijk zal het zelfs niet meer
als trend gezien worden voor die tijd.

Verloop van een trend

De Innovators zijn de bedenkers van een trend. Het is
dan nog geen trend. Zij komen met een nieuw idee en

11

INSPIRATION
Onderdeel van Social Web

De definitie van social web: ‘Websites die proberen relatienetwerken van mensen in kaart te brengen om zo deelnemers in
staat te stellen nieuwe contacten op te doen.’
In de definitie staat duidelijk dat de deelnemers van sociale
media zich in staat stellen nieuwe contacten te ontmoeten. Dit
klinkt als iets positiefs, maar is dit ook zo?
Sociale media heeft vele positieve kanten maar de negatieve
kanten worden vaak niet besproken terwijl ze in grote mate
aanwezig zijn. We worden constant door het social web geïnspireerd, maar dat pakt vaak niet goed uit.
Wij hebben onderzoek gedaan wát de negatieve effecten
precies zijn.

Eerst internet, daarna dokter

Je hebt pijn in je nek, een gek bultje op je hand of je hebt al
een tijdje zeurende hoofdpijn. Wat zou je als eerste doen? In
plaats van de dokter te bellen zullen veel mensen een korte
omschrijving van de klachten intypen op een populaire zoekmachine, Google. De meest verschrikkelijke klachten komen
voorbij en 9 van de 10 keer heb je het idee dat je nog maar
een paar maanden te leven hebt. Kevin Pho, M.D. een arts die
gespecialiseert is in de invloed van social media op de gezondheid en eigenaar is vanKevinMD.com, zijn eigen website,
vertelt dat veel van de informatie op internet onjuist is. Veel
dingen op internet zijn niet betrouwbaar terwijl mensen ze
wel aannemen als waarheid.
Veel schokkende websites laten veel onjuiste informatie zien
over gezondheid en wat gezond is.
Zo zijn er op internet bijvoorbeeld veel pro- ana sites te
vinden. Dit zijn sites waar, meestal, jonge meiden met een
eetprobleem, elkaar aansporen om steeds meer en meer af te
vallen. Ze delen schokkende foto’s van hun extreem dunne lichamen. Veel jonge meiden zullen dit als waarheid aannemen,
zo een eetstoornis kunnen ontwikkelen en krijgen een ander
beeld dan de werkelijkheid.
Volgens Pho zouden er doktoren en ziekenhuizen op social
media actief moeten zijn zodat ze de risico’s van onjuiste
informatie kunnen verminderen.
Er zijn natuurlijk veel positieve aspecten zoals dokters maar
ook ziekenhuizen die steeds vaker online beschikbaar zijn.
Dit signaal staat in connectie met health en social web omdat
mensen vragen kunnen stellen via sociale media en zo meer
zekerheid krijgen over hun eigen gezondheid en gezondheid
in het algemeen.

12

Socialbesitas

Facebook, Twitter, Instagram, Snapchat, Whatsapp. Veel mensen zullen deze sociale apps kennen en ze op hun smartphone
hebben staan.
Facebook wordt gemiddeld 10 keer gebruikt per dag en Twitter gemiddeld 5 keer. Via Whatsapp worden gemiddeld 68
berichten per dag verstuurd en ontvangen ze er ruim 154.
Maar wat als je deze apps vaker gebruikt en je elke keer móet
kijken of je een Tweet of Like hebt? Deze verslaving aan je
smartphone en social media wordt Socialbesitas genoemd en
is vooral te vinden onder de generatie jongeren.
Ze willen graag op de hoogte blijven van alles wat er gebeurt
in de wereld en zetten zichzelf onder druk omdat ze bang zijn
om iets te missen. De gevolgen zijn dat jongeren zich moeilijk
kunnen concentreren omdat ze snel afgeleid zijn door hun
telefoon, slecht slapen en piekeren ze veel volgens het onderzoek van Stichting mijn Kind, Online en Kennisnet.
Jongeren zoeken een bevestiging om leuk gevonden te worden en kunnen deze bevestiging krijgen via social media. Als
ze iets op Facebook plaatsen en ze krijgen veel likes, krijgen
ze een bevredigend gevoel wat ze een beter gevoel geeft over
zichzelf. Zo kunnen ze via dit positieve gevoel verslavingsgedrag ontwikkelen.
Naast de drang naar een beter gevoel dat kan leiden tot een
verslaving, zijn er nog meer aandoeningen. Zo is er het Phantom Vibration Syndrome, dat ook wel de Fear of missing out
wordt genoemd. Dit is de angst om iets te missen. Nomophobia is de angst om je smartphone niet te kunnen gebruiken.
Dit signaal staat in connectie met health en social web omdat
de gezondheid van veel jongeren in gevaar komt door het
gebruik van sociale media en hier gezondheidsklachten door
krijgen.
Als je meer wilt weten over Socialbesitas is het boek ‘Socialbesitas’ te koop van journalist Mayke Calis en verslavingsdeskundige Herm Kisjes.

Invloed social media op relaties

Vreemdgaan is niet oké volgens de Staatkundg Gereforeerde
Partij (SGP) en een groot deel van de samenleving. Toch heeft
de vreemdgaan site SecondLove inmiddels ruim 410.000 profielen van mensen die getrouwd zijn of een relatie hebben en
een affaire wel zien zitten.
SecondLove is opgericht in 2008 en heeft nu het grootste
aantal leden tot nu toe vanwege de opschudding van de SGP.
Zij vonden dat de site ‘een bom’ legt onder vele relaties, zegt
SGP-man Kees van der Staaij.
Niet alleen SecondLove beinvloedt veel relaties, ook Facebook
doet dat. In 2009 werd al onderzoek gedaan naar het effect
van Facebook op relaties in het onderzoek: More information

than you ever wanted: does Facebook bring out the greeneyed monster of jealousy?
Geinspireerd op dit onderzoek is een korte film over het
internetgebruik binnen een relatie gemaakt door Walter
Woodman en Patrick Cederberg. In deze film wordt duidelijk dat de hoofdpersoon, Noah, zijn vriendin Amy niet vertrouwd als een vreemde man elke foto ‘liked’ op Facebook.
Hij gaat steeds meer op haar Facebook zitten, tegelijkertijd
wordt hij steeds eenzamer. In deze film is te zien dat Facebook een negatieve invloed
op relaties kan
hebben, wat
een grote rol
kan spelen in
gezinnen/families. Mensen,
en vooral kinderen kunnen
hier de dupe
van worden en
erg ongelukkig
worden.
Voor veel
mensen is het
niet alleen
nieuw omdat
er meer verleidingen te zien zijn, het wordt ook steeds makkelijker om iemand te ontmoeten. Zo is er een nieuwe hype
onder vooral jongere studenten, Tinder. Het is een app op je
telefoon die foto’s laat zien van verschillende mensen, die je
kan ‘hearten’ of af kan wijzen. Als je elkaar beide een ‘heart;
stuurt kun je een gesprek met elkaar aangaan op de chat en
zo krijg je makkelijk contact.
Dit signaal staat in connectie met health en social web
omdat veel mensen ongelukkig worden van de verschillende
vreemdgaan websites, vooral kinderen en het steeds makkelijker is om met iemand contact te krijgen.

Infobesitas

Je beste vriendin is uiteten, je tante is morgen jarig en 5
vrienden hebben je uitgenodigd om je een level te geven bij
Candycrush. Dit is allemaal te zien op je Facebook-pagina. Je
bent minder bezig met je omgeving vanwege je telefoon.
Al eerder hebben we het gehad over FOMO; fear of missing
out en de druk om alles te weten en volgen. Dit is iets wat erg
ver kan gaan en jongeren erg kan beïnvloeden in hun dagelijks leven. Sinds er op erg veel plekken WIFI is, kun je overal
en altijd bereikbaar zijn voor iedereen. Dit zorgt ervoor dat
jongeren te veel informatie krijgen en dit moeilijk kunnen
verwerken. Deze informatie krijgen ze niet alleen via sociale
media, maar ook blogs en verschillende apps zorgen ervoor
dat ze steeds meer en meer informatie te verwerken krijgen.
Teamlid van jongerenbureau YoungWorks Yvonne Van Sark:
„Er verschijnen onderzoeken die vaststellen dat iemand zijn
adem inhoudt als hij zijn mail binnenhaalt. Het heeft dus
invloed op je ademhaling, je geestelijk en lichamelijk welbevinden.’’
Voor veel ouders zijn mediagebruik en mobiel internet nog

erg nieuw en is dit niet in de opleiding toegepast. „Voor ouders
is het nieuw en onbekend. Bijna één op de vier kinderen
krijgt van ouders tussen hun zesde en achtste jaar hun eerste
mobieltje. Hippe ouders sturen soms een sms’je naar boven met
de mededeling dat het eten klaar is. Maar ze klagen ook dat er
minder tijd overblijft om met elkaar te praten. En dat hun kinderen snel zijn afgeleid, dwangmatig worden en moeite hebben
om zich te concentreren en het huiswerk af te krijgen.”
Dit signaal staat in verband met social web omdat het laat zien
wat de negatieve gevolgen van te veel informatie laat zien en dat
deze negatieve gevolgen steeds meer zichtbaar worden.

Privacy jongeren social media

Weet je precies hoeveel persoonlijke informatie er van jou op
internet te vinden is? Je adres, familie of misschien zelfs wel je
telefoonnummer. Veel mensen onderschatten hoe veel informatie er te vinden is. Mensen zetten teveel zaken online die
niemand iets aangaan. Je bent altijd zichtbaar en iedereen kan al
jouw gegevens bekijken.
Dit lijkt niet veel te maken te hebben met gezondheid, maar dat
heeft het zeker wel. Sociale media heeft veel invloed op gezondheid, dat is al te lezen in onze vorige signalen. Maar wat speelt
privacy hier voor rol in?
Voor veel jongeren zijn sociale media en hun profiel, volgers
of vrienden een vorm van een reputatie creëren. Dit is ruim
61% van alle jongeren die vaak sociale media gebruiken. (www.
youthtoday.org). Veel jongeren willen erbij horen en voelen de
druk om leuk gevonden te worden op internet en willen steeds
meer volgers, vrienden en likes krijgen en ze zijn bereid om hier
veel voor te doen.

Langetermijn trend

24/7 - 365 maatschappij. Dit betekent dat iedereen beschikbaar wil zijn, en iets kan delen, op elk moment van de dag. Niet
alleen via de telefoon maar ook via internet. Als we iets willen
weten, hebben of doen, dan willen we het gelijk. Er is veel informatie te krijgen om ons heen, en dat willen we allemaal graag
tot ons nemen.
Deze 24/7 - 365 maatschappij is terug te zien in alle trends die
wij hebben gezocht omdat ze allemaal in het teken staan van
contact staan via social web. Via het social web worden veel
verschillende dingen gedeeld en zo kan iedereen overal van op
de hoogte zijn, maar is dit wel wat iedereen écht wil?
Deze signalen over health & social web laten zien dat mensen
steeds meer willen delen en alles willen volgen. Dit neemt veel
gezondheidsrisico’s met zich mee en veel nieuwe risico’s die we
hiervoor nog niet kende. Dit zijn onder andere : fear of missing
out, nomophobia en alles met iedereen willen delen.
De verandering op langere termijn is moeilijk te voorspellen
omdat social media iets is wat niet meer is weg te denken. Een
verandering in de tijd zou kunnen zijn dat social media meer
zakelijk wordt gebruikt dan persoonlijk. Er zijn nu veel signalen
te zien dat men te veel informatie krijgt en toe is aan minder,
als het persoonlijk gebruik verminderd zal worden en meer de
zakelijke kant op zal gaan, zullen veel mensen meer rust krijgen.

13

MOTIVATION
Onderdeel van Social Web

Motivatie heb je nodig om jezelf er toe te zetten om goed
voor jezelf te zorgen. Als je goed voor jezelf zorgt voel je
je ook beter. Als je goed in je vel zit heb je veel minder
kans op ziektes. De volgende signalen laten zien hoe
social web in combinatie met health dit kan beïnvloeden.

App motivatie coach

Motivatie coach is een app die je probeert te motiveren
door middel van quotes met inspirerende teksten. Tegenwoordig zijn mensen veel te druk bezig in hun hoofd
met het bereiken van
doelen. Vaak zien zij het
somber in en denken ze
niet te kunnen bereiken
wat ze zo graag willen.
Deze app probeert die
mensen weer een positief gevoel te geven. Ze
hebben hierdoor meer
vertrouwen in zichzelf
en bereiken dan sneller het doel wat ze voor
ogen hebben.
Hoe werkt het?
Elke keer als je op je
telefoon kijkt, staat er
op je homescreen een
nieuwe pakkende tekst
die je er aan herinnert
het beste uit je zelf te halen. Als je kijkt of je een nieuw
berichtje hebt, even op Facebook wilt, of je zomaar naar
de tijd wilt kijken, zie je een quote of een inspirerende
tekst. Er zijn verschillende categorieën zoals: gezondheid, zelfverzekerdheid, rijkdom en relaties. Je kunt ook
teksten voor jezelf opslaan die dan ook op je homescreen verschijnen, die jou persoonlijk extra motiveren.
De Motivatie app wil je helpen je persoonlijke doelen te
bereiken en positief in het leven te staan. Social web en
Health worden gecombineerd om dit te verwezenlijken.

14

Blogilates.com

Blogilates.com is een website waar je gemotiveerd wordt
om gezond af te vallen of in shape te komen. Cassey Ho
geeft video-instructies in onder andere pilates en yoga.
De work-outs die ze doet, kun je gemakkelijk in je huiskamer doen. Zo kun je met een beetje hulp van Cassey
je lichaam en geest in vorm krijgen. Op de website staan
ook recepten voor een gezonde voeding. Haar recepten
zijn gebaseerd op ‘clean eating’. Dit houdt in dat je zo natuurlijk mogelijk eet, bij voorkeur biologisch en zonder
conserveringsmiddelen en smaakversterkers. Je eet dit
op de juiste momenten en in goede combinaties. Het is
de bedoeling dat je gezonde koolhydraten, gezonde vetten en de juiste eiwitten binnenkrijgt. Door het samenvoegen van de juiste voeding en de juiste beweging kun
je veel gewicht verliezen, of op gewicht blijven.
Een mooi lijf zorgt voor veel zelfvertrouwen. Op de site
kun je verschillende maaltijd plannen volgen zoals een
bikini challenge die je klaarstoomt voor de zomer, een
acht weken plan om snel gewicht te verliezen, of het
complete negentig dagen plan. Ook staat er een workout
calender op de site. Op deze kalender zie je precies wat
voor oefeningen je elke dag kunt doen en aansluiten op
je maaltijdplan. Om deze kalender te verkrijgen moet je
je inschrijven voor de nieuwsbrief. Zo voorkomt Cassey
Ho dat ze haar lezers verliest. Als je je hebt aangemeld
voor de nieuwsbrief, krijg je het wachtwoord om de
kalender te kunnen downloaden en te beginnen aan een
nieuwe levensstijl met een lichaam die mooi is en waar je
je goed in voelt.

App Sleepbot

Sleepbot is een app die je slaapritme in de gaten houdt.
Sleepbot houdt de beweging en het geluid dat je maakt
in je slaap bij. Doordat het de geluiden die je maakt
bijhoudt, kun je nagaan hoe vaak je gedurende de nacht
bent wakker geworden en welke storingen er waren. Zo
krijgen gebruikers van de app elke morgen een compleet
overzicht van hun nachtrust over het geluid en de bewegingen die zij gemaakt hebben. Bij ieder overzicht van
elke nacht kun je ook een notitie maken over hoe je je
nacht ervaren hebt.
Sleepbot kan deze data over een lange tijd bijhouden.
Met sterren geeft het aan hoe je nachtrust is geweest, zo

kan het een overzicht krijgen van wat je slaapbehoeften
zijn. Heb je echt meer dan 8 uur slaap nodig, of heb je
meer baat bij een kortere slaap? Het gaat zelfs tot het
aantal uren slaap dat je mist, Sleepbot houdt het allemaal bij! Het gebruikt ook een bewegingsdetector zodat
de app je wakker kan maken op het meest geschikte
moment binnen een tijdsbestek van een half uur. Het
maakt je wakker wanneer je ademhaling het lichtst is.
Zo word je vaker uitgerust wakker en heb je minder
moeite met opstaan.

Arboworld

Arboworld is een adviesbureau die bedrijven helpt bij
verbeteren van arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim
tegengaan en veiliger en gezonder werken. Hierdoor
gaat het productiviteitsvermogen omhoog. Ze zijn
verbonden met social media via Linkedin Twitter en
Facebook. Ze werken vanuit een oplossingsgerichte en
pragmatische aanpak. Ze komen langs bij het bedrijf
en bepalen de behoeften op de werkvloer. Vervolgens
zoeken ze samen met u naar een gepaste oplossing. Ze
geven een aantal tips doormiddel van een concreet plan
te maken waarin de arbeidsomstandigheden worden
verbeterd. Dit doen ze altijd met een vernieuwende aanpak die past bij deze tijd.
Ze bieden onder andere de volgende diensten:





•
•
•
•

Werk plekonderzoek
Stoelmassage
Voorlichting en training
Inrichting werkplekken

Bij het werkplek onderzoek worden werknemers van
hun klachten afgeholpen. Arboworld zoekt voor u uit
waar de knelpunten zitten binnen uw bedrijf op gebied
van hoe werknemers zich gedragen binnen het werkveld. Klachten zoals rugpijn worden dan teruggedrongen.
Door stoelmassagesessies van 15 minuten zittend op de
eigen werkplek, reduceert het stress en stijfheid. Ook
zorgt het voor een terugdringing van het ziekteverzuim.
Werknemers worden alerter en productiever.
Voorlichting en training worden gegeven om werknemers veilig en gezond te laten werken. Ze worden zich
bewust van de risico’s en gaan hier zorgvuldiger mee
om.
Arboworld helpt bij de inrichting van werkplekken en
werkprocessen. Ze helpen met hoe de werkplek efficiënt
en handig kan worden ingericht.
Met deze diensten probeert Arboworld uw bedrijfsomgeving zo prettig en productief mogelijk te maken.
Veel bedrijven hebben baat bij de adviezen en genieten
daardoor een goede bedrijfscultuur.

Femalehealthmotivation.com

Femalehealthmotivation.com is een site gericht op vrouwen die een gezonde levensstijl willen. Op de site staan
5 categorieën die artikelen bevatten op het gebied van
gezondheid, voeding, fitness, recepten en moeder en baby
gezondheid.
De artikelen variëren van snel afvallen tot rugklachten.
Kortom: het is een zeer gevarieerde site die informatie
biedt over hoe je gezond kunt leven. Vrouwen van tegenwoordig hebben veel baat bij deze site. Op alle gebieden
kunnen ze wel informatie verkrijgen. Ook staan er artikelen op die je normaal niet zomaar op zou zoeken. De artikelen hebben een aansporende werking, hierdoor krijg je
veel inspiratie en motivatie om goed voor jezelf te zorgen.
Je lichaam is immers een van de dierbaarste bezitten die je
hebt.
Deze signalen laten zien dat de combinatie van hoe fysieke
en mentale gezondheid gecombineerd worden, belangrijk
zijn voor een gelukkig leven. Met de gesignaleerde sites
en apps worden mensen gemotiveerd goed voor zichzelf
te zorgen en krijgen ze goede tips om lekker in hun vel te
zitten.

Langetermijn trend

De lange termijn trend die bij deze signalen past is digitalisering. Dit betekent dat we alle informatie tegenwoordig
online zetten zodat iedereen er gebruik van kan maken.
Digitalisering zorgt ervoor dat wij nu in staat zijn om alle
apps te downloaden en te bestuderen en dat we sites kunnen bezoeken. Dankzij dit fenomeen hebben wij nu veel
meer kennis en kunnen we dit delen met de rest van de
wereld mede via social media. Het is inspirerend en motiverend om je doelen en je gevoel bij gezondheid te delen
met je vrienden, familie en collega’s. Deze trend zal nog
heel lang een grote rol spelen in de samenleving. Steeds
meer wordt geregeld via het web. Het wordt de mensen
makkelijker gemaakt door gebruik te maken van online
informatie die overal kan worden verkregen. Doordat we
het steeds drukker gaan krijgen in ons dagelijks leven, is
het heel gemakkelijk om gebruik te maken van een site of
app zodat we tijd over hebben voor andere dingen. Een
blik hierbij op de toekomst kan dan bijvoorbeeld zijn dat
er steeds meer werk verdwijnt voor mensen en dat werk
overgenomen wordt door computers.

15

HAPPY
Onderdeel van Jongeren

Happy zijn is een belangrijk onderdeel van gezond zijn.
Het is algemeen bekend dat mensen gezonder worden
als ze ook gelukkig zijn. De volgende signalen laten allemaal zien hoe het geluksniveau van jongeren beïnvloed
kan worden en hoe dit in verband staat met health.

SoChicken

SoChicken is een welzijn website. De website probeert
je een beter gevoel over jezelf te geven en je gelukkiger
te laten worden, doormiddel van tips over voeding, rust
zoeken, sociale contacten en meer. Het laat zien dat er
enorm veel manieren zijn waar mensen gelukkiger en
meer ontspannen van worden. In 2012 werd deze site
als beste site van Nederland gekozen. De site heeft ook
een app waar je artikelen kunt lezen en opslaan. Elke
week worden er een aantal artikelen gepost die mensen
moeten helpen gelukkiger te worden. Naast de app en de
website heeft SoChicken ook een eBook, genaamd '5 basics voor Geluk'. SoChicken richt zich op hoe simpel het
kan zijn om gelukkig te worden en dat geluk vooral door
de kleine dingen in het leven komt. Ook al bestaat de site
al een aantal jaar, toch blijft het vernieuwend omdat ze
constant met nieuwe artikelen en manieren komen over
ontspanning en gezonder leven.
Jongeren kunnen deze site goed gebruiken. Algemeen
bekend is dat jongeren veel stress hebben. Dit komt
doordat ze moeten presteren op school,
misschien een rijexamen hebben en de
druk voelen om erbij te horen. Om van
deze stress af te komen en te kunnen ontspannen, kunnen jongeren zich aanmelden
voor de nieuwsbrief van SoChicken of
gewoon eens in de zoveel tijd rondkijken
tussen te artikelen en tips oppikken.
Dit staat in duidelijk verband met health.
Het is een feit dat mensen gezonder zijn
als ze gelukkig en ontspannen zijn. Bij
SoChicken kun je elke dag een gelukstest
doen, waarbij je het niveau van hoe gelukkig je je voelt op die dag meet. Zo kun je
dus vooruitgang zien nadat je de tips van
SoChicken opvolgt.
16

Happinez festival

Happinez is een driedaags festival waar mensen samen
komen op te ontspannen. Het festival is bedacht door het
magazine Happinez, dat naast een festival en een blad
ook een webshop heeft. In die webshop worden duurzame en ecologische producten verkocht. Op het festival
zijn meerdere manieren op tot rust te komen. Dit kan
onder anderen door van de muziek te genieten, te schilderen, te mediteren of door een kristalbad of gongbad te
nemen. Ook waren er verschillende inspirerende sprekers, zoals Albert Sonnevelt (De Geluksformule).
Happinez biedt de mogelijkheid aan jongeren om tot rust
te komen, iets dat jongeren nodig hebben, zoals eerder
genoemd. Als jongeren naar dit festival zouden gaan,
zouden ze een paar dagen kunnen ontsnappen aan de
druk van het dagelijks leven en kunnen leren ontspannen.
Dit festival staat in verband met Health, omdat ontspannen zijn zorgt voor gezonder leven. Een paar dagen
nemen om tot rust te komen en te ontspannen bevordert
dus de gezondheid.

Smiling Mind

Smiling Mind is een website (www.smilingmind.com.au)
die voor jongeren is ontworpen, waar moderne meditatie
wordt gerealiseerd. Het is ontwikkeld door een team van
psychologen en is op dit moment vooral
gericht op Australische jongeren. Het
doel van Smiling Mind is om makkelijk
toegankelijke middelen te bieden op
het gebied van Mindfullness meditatie.
Ze willen er voor zorgen dat jongeren
gelukkiger en gezonder zijn.
Smling Mind is ontwikkelend omdat
Mindfullness mediteren in de afgelopen
jaren populairder is geworden in het behandelen van stress, depressies, fysieke
klachten en angstaanvallen.
Smling mind heeft ook een app, die te
downloaden is in de appstore.
Hoe werkt het? Je kunt je bij Smiling
Mind aanmelden, waarna je heel simpel
een meditatie sessie kunt gaan doen.

Je wordt begeleid, dus het kan ook niet fout gaan.
Smling mind is dus perfect voor jongeren. Het is dan
ook speciaal voor jongeren ontworpen.
In dit signaal komt opnieuw naar voren hoe belangrijk
het is voor de gezondheid om ontspannen te zijn. Smiling Mind maakt het voor jongeren heel makkelijk om
even de tijd te nemen om te ontspannen door middel
van simpele meditatie oefeningen. Er zijn oefeningen
voor verschillende leeftijdsgroepen: van zeven tot elf jaar
oud, van twaalf tot vijftien jaar oud en van zestien tot
tweeëntwintig jaar oud. Hierdoor worden veel jongeren
benaderd. Ook laat het zien dat hoe jonger je begint, hoe
meer rust je in de rest van je leven creëert.
Net zoals SoChicken en Happinez festival staat dit
signaal in verband met Health doordat het zich focust
op ontspanning en rust. Smiling Mind speelt in op de
trend die tegenwoordig heerst rondom het vinden van
innerlijke rust. Zij bieden een mogelijkheid die specifiek
op jongeren is gericht. Dit is slim, aangezien jongeren
natuurlijk heel anders rust zoeken en vinden dan andere
doelgroepen.

Positieve effecten van social media

Steeds vaker worden er artikelen gepubliceerd die impliceren dat de Social Media een negatief effect zou hebben
op de jongeren van tegenwoordig. Gelukkig zijn er naast
deze negatieve effecten ook nog positieve invloeden te
vinden. Deze vind je in dit artikel.
Er wordt verteld hoe het hebben van een Facebook account het zelfvertrouwen van jongeren kan opkrikken.
In een ander artikel wordt aangegeven 94,9% van de
jongeren een positieve reactie op hun profiel krijgt. Ook
komt naar voren dat jongeren via Social Media hun gevoel kwijt kunnen, wat er voor kan zorgen dat jongeren
minder stress hebben.
Naast deze positieve effecten kunnen jongeren via Social
Media ook vaak aansluiting bij een groep vinden, iets
waar veel jongeren naar op zoek zijn. Ook bieden Social
Media mogelijkheden voor jongeren op hun ideeën te
uiten.
Jongeren worden dus gelukkiger van Social Media
doordat ze meer ontspannen raken, ze zijn zelfverzekerder en dus blijer met zichzelf, ze kunnen hun stem laten
horen en kunnen ergens bijhoren. Dit hoort allemaal
bij health, omdat jongeren sociaal bezig zijn en ook hun
sociale kant verbeteren door met Social Media bezig
te zijn. Sociaal zijn is erg belangrijk als je gezond wil
zijn. Ook krijgen jongeren een bepaalde zekerheid door
Social Media, doordat ze tevreden met zichzelf kunnen
zijn (gezien het aantal positieve reacties). Deze zekerheid
kan zorgen voor een bepaald soort rust. Rust is iets dat
jongeren erg goed kunnen gebruiken tussen alle stress
rondom school.
Ook het 'ergens bijhoren' zal de gezondheid van jongeren positief beïnvloeden, aangezien dat opnieuw zorgt

voor een rust op het sociale vlak.

Seks maakt gelukkiger

Jongeren hebben seks, dat is algemeen bekend. Maar dankzij een onderzoek dat gedaan is op Melbourne's Swinburne
University is nu zelfs bekend dat jongeren er gelukkiger
van worden. 220 jongeren werden ondervraagd. Één
derde van hen was maagd, één derde had veilige seks en
één derde deel had onveilige seks. Uit het onderzoek werd
duidelijk dat de maagden het minst lekker in hun vel zaten.
Ook bleek dat jongeren die vaak en onveilig seks hadden,
het gelukkigst waren. Dit was een verassend resultaat,
aangezien jongeren die onveilig seks hebben, soa's zouden
kunnen krijgen wat dus weer tot stress zou kunnen leiden.
Seks heeft dus een positieve werking op jongeren. Seks is
namelijk ook stress verminderend doordat er bepaalde
hormonen vrijkomen. Ook verlaagt het je bloeddruk.
Jongeren hebben deze stressvermindering nodig, met alle
stress die ze kunnen krijgen van hun opleiding en andere
zaken. Natuurlijk is het beter voor hun gezondheid als ze
het veilig doen, aangezien dat de kans op soa's enorm verminderd. Jongeren kunnen ook het gevoel hebben dat ze
ergens bijhoren zodra ze voor de eerste keer seks hebben.
Of dit echt een stimulatie zou moeten zijn voor jongeren
om seks te hebben is een ander verhaal.
Seks staat dus nauw in verbinding met de gezondheid van
jongeren. Meer seks betekent een lager stressniveau, wat
hun geluksniveau dus zou kunnen verhogen. Dit betekent
ook dat ze mentaal gezonder zijn. Wel is het belangrijk om
veilige seks te hebben, zodat ze geen last krijgen van een
minder sterke fysieke gezondheid.
Veel van deze signalen laten zien dat gezondheid dus niet
alleen om lichamelijk welzijn draait, maar ook om mentale
gezondheid. Jongeren moeten goed in hun vel zitten, rust
in hun leven hebben en kunnen ontspannen om te kunnen zeggen dat ze een goede gezondheid hebben. Dat komt
duidelijk naar voren in al deze signalen, die uiteindelijk
allemaal draaien om goed in je vel kunnen zitten.

Langetermijn trend

24/7, 365-trend. Dit houdt in dat je altijd en overal bereikbaar wilt zijn. Het is duidelijk dat jongeren constant
bezig zijn met van alles behalve rust nemen. Ze zijn in de
weer met hun telefoons, social media, school, examens en
uitgaan.
In de toekomst zullen deze genoemde termen belangrijk
blijven. Maar ook ontspannen gaat belangrijker worden.
Steeds vaker zie je apps over meditatie, sites die ontspanning aanraden en er wordt ook bij genezers meer gefocust
op mentale gezondheid. Dit laat allemaal zien dat in de
toekomst er meer besef gaat komen van wat belangrijk is.
Er zal dus een beter balans komen tussen ontspanning en
andere zaken.
17

HEALTHY
Onderdeel van Jongeren

Een gezond bestaan is belangrijk voor de hele samenleving. Of je gezond bent hangt af van verschillende factoren. Een paar daarvan zijn: genoeg lichaamsbeweging,
de afwezigheid van te veel stress, genoeg slaap, en de
juiste hoeveelheid gezond en gevarieerd eten. Daarnaast
spelen biologische factoren natuurlijk ook een rol. De
volgende signalen kunnen hulp bieden voor een gezonder en bewuster leven.

Runkeeper app

Generatie Einstein, de generatie die nu 12 tot 22 jaar oud
is, is opgegroeid in een tijd waarin alles zo snel mogelijk
gedaan moet worden en we altijd onderweg en bezig
zijn. We haasten ons Constant op bijvoorbeeld ons werk,
op school en als we nog even snel boodschappen doen.
Daardoor hebben veel mensen tegenwoordig geen tijd
om een abonnement op een sportschool te nemen of om
bijvoorbeeld op tennis of Zumba te gaan.Maar met de
nieuwe app Runkeeper kun je zelf bepalen wanneer je
gaat hardlopen en kun je alle gegevens van het hardlopen met 1 druk op de knop bekijken. Zo kun je met deze
app je tijd bijhouden maar ook de afstand die je gelopen
hebt, de snelheid waarin je gerent hebt en kun je zien
hoeveel calorieën je verbrand hebt. Dat laatste is voor de
meeste jongeren erg belangrijk. We leven namelijk ook
in een tijd waarin we beïnvloed worden door de media,
je ziet overal foto’s van mensen met perfecte lichamen
in tijdschriften, programma’s en reclame. Je kunt de
Runkeeper app ook gebruiken bij andere sporten zoals:
lopen, skiën, zwemmen,roeien en bijvoorbeeld fietsen,
dus voor ieder wat wils.Generatie Einstein en de rest van
de mensen die onder de categorie jongeren vallen willen tegenwoordig ook alles met anderen delen, deze app
bied daar ook gelegenheid voor. Nadat je klaar bent met
sporten kun je gelijk je behaalde resultaten met anderen delen, dit gaat via Facebook en Twitter. Door deze
integratie met social media wordt je extra gemotiveerd
ook goede resultaten te behalen, daarbij hou je je ook
aan een schema waardoor je het sporten consequenter
volhoud.Doordat je zo gemotiveerd blijft, sport je vaker
en beter wat je gezondheid ook op een positieve manier
beïnvloed.
18

Een bijkomend voordeel is ook dat deze app sinds dit
jaar ook gratis te downloaden is.

Van de drugs af met hulp van boedha

Herstellen van een drugsverslaving is vaak een moeizaam en pijnlijk proces. We piekeren in ons leven jaren
over gedachten en emoties die zich voordoen. Drugs
doen je geloven dat we de rust en vredige geest gevonden hebben waarnaar we al die tijd opzoek waren. Maar
zodra we weer bij zinnen zijn en we weer overladen
worden met de emoties en gedachten komt de klap extra
hard aan omdat je niet weet hoe je ermee om moet gaan.
Boeddhisme bied een goede ‘’toolset’’ voor de herstelende verslaafde. Door te leren over boeddha principes
begint ons gedrag steeds logischer te worden, dit komt
door dat je leert over oorzaken en de bijbehorende gevolgen. Je leert bij boeddhisme om goed met je gevoelens en
gedachten om te gaan en door er rustig naar te kijken en
zo er een oplossing op te vinden, dit wordt onderanderen
gedaan met behulp van meditatie. Doordat jongeren in
de leeftijd van 12 tot 22 in een fase zitten waarin ze willen experimenteren met bijvoorbeeld drugs en alcohol,
kunnen zij soms geen grenzen stellen en zo verslaafd
raken. Ook is het in het hoofd van de meeste jongeren
erg druk en gieren de hormonen door hun lijf. Daardoor
weten ze niet hoe ze met hun gevoelens en gedachten
om moeten gaan en bestaat er een kans dat ze een uitweg
proberen te vinden in drugs en alcohol waardoor er een
kans bestaat om verslaafd te raken. Door aan mindfulness te doen zorg je ervoor dat je rust kan vinden en
die ook kunt behouden. Zo zorgt mindfulness voor een
zekere mate van stressreductie dat weer een positieve
invloed heeft op de gezondheid.

Evernote Food

Tegenwoordig leven we in een tijd waarin alles snel gaat.
We moeten ons bij bijna alles haasten, nog even snel
boodschappen doen, een rapport afronden voor het
werk en nog snel de kinderen van school halen voordat
je aan het eten begint. Vanwege deze constante haast
hebben we weinig tijd om het internet op te gaan en juist
dat ene recept te zoeken met al die lekkere en gezonde
ingrediënten. We maken tegenwoordig even snel iets

klaar en eten vaak eenzijdig. Maar er is nu een nieuwe
app/website genaamd Evernote Food. Veel mensen
zouden waarschijnlijk al wel gehoord hebben van de gewone Evernote waarmee je teksten die je nog wilt lezen
of die je interessant vind op kunt slaan, het is het zelfde
idee maar dan op het gebied van eten. Evernote Food is
ontwikkeld voor mensen die van eten en het bereiden
van eten houden. Met Evernote Food kun je nieuwe
gerechten ontdekken die interessant zijn voor jou en
oude maaltijden terugvinden zodat je nooit meer hoeft
uit te pluizen hoe ‘’dat ene heerlijke gerecht’’ ook alweer
bereid moest worden. Je kunt er ook foto’s aan toevoegen
om het recept beter te kunnen herinneren. Dus inplaats
van een diepvries maaltijd in de magnetron te gooien
kun je nu een lekkere en gezonde maaltijd bereiden
zonder er teveel tijd in te stoppen doordat je met 1 druk
op de knop snel kunt zien hoe je het moet bereiden en
met welke ingrediënten. Naast dat Evernote Food als
een soort kookboek gebruikt kan worden, bied het ook
de mogelijkheid om erin te zetten in welk restaurant
je welk gerecht gegeten hebt en wat voor ervaringen je
daar beleefd hebt, zodat je weet waar je wel en niet moet
terugkomen, dit gaat volgens het media Foursquare.
Deze app/website is ook erg geschikt voor jongeren. Met
name jongeren die op kamers zitten kunnen Evernote
Food goed gebruiken. Ze eten namelijk vaak ongezond
omdat ze niet (goed) kunnen koken en niet de moeite
willen nemen om op zoek te gaan naar een lekker recept.
Doordat je van tevoren hebt aangegeven op Evernote
food wat je wel of niet lekker vind, laat hij alleen de gerechten zien die voor jou geschikt en interessant zijn en
daarbij toont het de bereidingswijze. Naast dat Evernote
Food in verbinding staat met Foursquare staan de app/
website ook in verbinding met de social media Facebook
en Twitter wat met name door jongeren veel gebruikt
wordt. Het is ook een tijdperk waarin we alles met elkaar
willen delen en dit kan nu ook met Evernote Food via
deze social media.

CBS: ‘’Vaker overgewicht jongeren in huishoudens met een lager inkomen’’

Tegenwoordig is overgewicht een van de grootste gezondheidsproblemen die er nu spelen. Obesitas is in de
laatste decennia fors toegenomen, ook onder de jongeren. Deze toename komt door een aantal maatschappelijke factoren die typerend zijn voor de tijd waarin we
nu leven. Zo hebben we tegenwoordig een enorm voedselaanbod, daardoor zijn de voedselprijzen lager en heeft
bijna iedereen genoeg of zelfs te veel voedsel. De samenleving, vooral de jongeren, worden beïnvloed door de
opdringerige voedsel reclames. Ze zijn dan geneigd om
de producten die ze zien op de televisie te gaan kopen.
Een derde factor waardoor er tegenwoordig meer overgewicht/obesitas is onder jongeren is de komst van de
televisie en computer. Ze krijgen minder beweging door-

dat ze hun vrije tijd besteden aan televisie en computer in
plaats van buiten te spelen of sporten. Het centraal bureau
van statistieken kwam tot de conclusie dat jongeren uit gezinnen met een lager inkomen vaker obesitas hebben dan
de jongeren uit gezinnen met de hogere inkomens. CBS
Webmagazine, Knoops, K.(7 augustus 2013) ‘’In 2010/2012
had 15 procent van de kinderen en jongeren tussen 2 en
25 jaar overgewicht. Bij 3 procent was sprake van ernstig
overgewicht. Naarmate het inkomen in het huishouden
lager is, neemt het aandeel met overgewicht toe. Zo heeft
19 procent van de jongeren in een huishouden in de laagste
inkomensgroep overgewicht, tegenover 11 procent van de
2- tot 25-jarigen in de hoogste inkomensgroep. Ernstig
overgewicht komt onder jongeren in de laagste inkomensklasse drie keer zo vaak voor als onder leeftijdsgenoten in
de hoogste inkomensklasse. Ook kwam er uit dit onderzoek dat jongeren uit gezinnen met een lager inkomen
vaker naar de huisarts gaan dan jongeren uit gezinnen met
hogere inkomens en dat jongeren uit de hoge inkomensklasse positievers over hun gezondheid zijn dan jongeren
uit de lage inkomensklasse.

Rescue remedy druppels

Zoals al eerder verteld leven we in een snelle wereld waarin
hoge verwachtingen aan ons gesteld worden. In de tijd
waarin we nu leven zorgen wij ook slecht voor onze lichaam en geest. Wij vinden het bijvoorbeeld belangrijker
om die opdracht voor het werk of school nog af te maken
dan dat we voldoende slaap krijgen. Doordat wij zo druk
zijn met ons werk of school en daarnaast ook nog een sociaal leven moeten onderhouden kost dat ons veel energie en
tijd, tijd die bijvoorbeeld ten koste gaat van voldoende en
een goede nachtrust. Mede door dit drukke bestaan en een
daarbijbehorend slaap en rust gebrek hebben veel mensen
tegenwoordig ook stress en andere psychische klachten op
het gebied van onrust. Deze klachten hebben ook invloed
op het fysieke welbevinden. Er is een product op de markt
genaamd rescue remedy van het merk Bach. Deze druppels
komen uit het assortiment van de Bach flower Remedies/
Bach Bloesem Remedies. De verschillende ingrediënten
zorgen ervoor dat lichaam en geest weer tot rust komen.
Het is de bedoeling dat je vier druppels van de rescue
remedy aan een glas met water toevoegt en dan met pauzes
drinkt, je kunt ook de vier druppels aanbrengen op je tong.
In totaal mag je 24 druppels per dag. Voor een flesje van
20 ml betaal je 17,99 euro. De relatie van dit product tot
gezondheid is duidelijk. Stress en onrust zijn slecht voor
je gezondheid en kunnen lijden tot fysieke en psychische
klachten. Door de druppels kom je weer tot rust wat een
positief effect heeft op de gezondheid. Voor jongeren is
dit product goed aan te raden. Jongeren zitten namelijk
in de periode waarin ze in veel stressvolle situaties terecht
komen en daardoor vaak onrustig zijn.
19

Zo moeten jongeren op veel verschillende vlakken
presteren zoals het halen van het rijbewijs, examens en
tentamens op school en moeten zij presteren in hun
bijbaantje waar tegenwoordig bijna iedere tiener en jong
volwassen over beschikt. Daarbij komt nog kijken dat
ze in of aan het einde van hun pubertijd zitten en ze dus
ook te maken hebben met hormonen en alle emoties
en situaties die daarbij komen kijken. Rescue remedy
druppels zijn dus ook een aanrader voor jongeren die te
maken hebben met onrust.

Langetermijn trend

De lange termijn trend op het gebied van health, is dat
mensen steeds ouder worden. Het steeds ouder worden
is al eeuwen aan de gang en blijft nog lang doorgaan.
Het steeds ouder worden van de mens komt doordat we
over steeds meer kennis en technieken beschikken om
ziekten en de dood de baas te blijven. Men gaat er vanuit
dat de helft van meisjes die nu geboren worden 100 jaar
of ouder zullen worden, en 1 op de 3 jongens hun 100ste
verjaardag zullen vieren.

20

ATTENTION
Onderdeel van Demografie

Demografie is de wetenschap die de structuur van een
bevolkingsgroep bestudeert. Dit kan gaan over migratie, sterfte, geboorte, huwelijken en bevolkingsaantal.
Inclusief de verklaring van deze veranderingen.

Attention

Met attention bedoelen we de aandacht die je aan jezelf
besteedt maar ook dat je stil staat bij het leven. Aandacht
voor alles om je heen. Dit bracht ons tot vijf signalen.

Robot helpt in huishouden en als geheugensteun
Om meer tijd voor jezelf te hebben is het fijn als je een
hulp in het huishouden hebt. Het gemakkelijke is dat ze
heel de dag aanwezig zijn, dus dat ze altijd iets voor je
kunnen doen. Deze robot is niet alleen voor de ouderen,
maar dit kun je ook gebruiken bij andere zieke mensen.
Deze robots gaan veel impact
hebben op de maatschappij,
ook door de opkomende vergrijzing gaat deze robot veel
hulpt bieden.
In Delft zijn ze bezig met een
zorgrobot te ontwikkelen die
simpele klusjes kan doen.
Denk bijvoorbeeld aan iets
voor je pakken of je naar een
andere ruimte verplaatsen.
In zorgtehuizen is dit een
voordeel, zo hoeft het personeel niet meer de simpele
klusjes te doen zoals eten rondbrengen en mensen naar
een andere ruimte brengen, maar kunnen zij zich meer
richten op het welzijn van de ouderen, of simpelweg een
praatje met de ouderen maken.
Deze robot genaamd Smart Homes is al een aantal keer
uitgetest in verzorgingstehuizen en in andere moderne instellingen. Deze robot is vooral gemaakt om de
ouderen een geheugensteun te geven. Het resultaat daarvan was erg positief, door de robot werden de bewoners
aangespoord om iets te gaan ondernemen.
22

Dit heeft met demografie te maken omdat het over het
welzijn van de ouderen gaat, over een aantal jaar gaat
er veel veranderen in de zorg. Er komen heel veel ouderen bij als gevolg van de babyboom van tientallen jaren
terug. Hierdoor zijn er waarschijnlijk handen tekort in
de zorg. Dit kunnen de robots dan opvangen.
Hierdoor zal de kwaliteit van de gezondheidszorg ook
sterk verbeteren, robots zijn nooit moe en doen alles
zoals het uitgevoerd moet worden. De robots kunnen
dan de niet persoonlijke klusjes uitvoeren, of simpelweg
de ouderen vermaken. Dit heeft alles met gezondheid te
maken.

Zorgrobots voor dementerende/eenzame ouderen

De robots zijn er natuurlijk
niet alleen om klusjes te
doen. Je hebt ook robots die
dementerende of eenzame
mensen helpen. Dit zijn vaak
ouderen, maar dat hoeft
natuurlijk niet.
Er is al een robot ontwikkelt, genaamd Paro. Hij is
geplaatst in een tehuis voor
dementerende ouderen. Zij
vertellen dat Paro een extra
hulpmiddel is om de dementerende te bereiken. Door
middel van knuffelen en
de geluiden die Paro maakt
ontstaat er een interactie tussen de ouderen en Paro.
Het demografische aspect hieraan is dat dit met ouderen
en de vergrijzing te maken heeft. Dit is een bepaalde
leeftijdsgroep in de maatschappij, verder gaat dit ook
over de sterfte gevallen. Doordat de robots hulp kunnen
bieden aan de ouderen zal de levensverwachting van de
ouderen toenemen. Dit is een groot voordeel.
Ook op het gebied van gezondheid gaat dit impact
hebben, de gezondheidszorg gaat door de robots er
alleen maar op vooruit.

Meditatie voor bejaarden

Meditiatie voor bejaarden is een nieuwe opkomende
hype, er worden cursussen aangeboden van yoga en
meditatie in bejaardetehuizen. De klachten die ouderen
krijgen kunnen door middel van meditatie verminderen. Wat ook is aangetoont is dat meditatie helpt tegen
eenzaamheid. Deze resultaten tonen dus aan dat de
gezondheid van de bejaarden verbetert!
Er is een onderzoek uitgevoerd of meditatie wel degelijk
werkt. Dit zijn de resultaten van het onderzoek:
Het onderzoek is uitgevoerd met 40 personen tussen de
55 en 85. Er werd bloed afgenomen en de 40 personen
werden in twee groepen gedeeld. De ene groep ging
mediteren op basis van mindfullnes en de andere groep
niet. Na acht weken werd er weer bloed afgenomen en
het resultaat was dat mensen die mediteren zich beter
voelde en minder klachten van eenzaamheid voelde. Je
ziet dat dit een opkomende hype is, omdat het de laatste tijd heel veel wordt aangeboden en er verschllende
onderzoeken zijn uitgevoerd met een postief resultaat.
(scientas.nl) (2005)
Dit heeft met demografie te maken omdat het over een
groep uit de maatschappij gaat, namelijk de ouderen.
Met verschillende onderzoeken is er een resultaat uitgekomen, hierdoor is het demografie.

Robots helpen kinderen met autisme

De hype die aan het ontstaat is, is dat robots kinderen
met autisme gaan helpen met leren. De robot corrigeert
de kinderen als ze ergens mee bezig zijn, waar ze niet
mee bezig horen te zijn.
Het voordeel van de robot is dat ze geen emotie kunnen
tonen. De robot zal nooit boos worden op het kind als
het kind iets niet snapt. Verder zal de robot altijd op dezelfde manier reageren, wat erg prettig is voor het kind
met autisme.
Wat is autisme?
Autisme is een aangeboren stoornis in de hersenen. Vaak
hebben ze moeite met overzicht houden en sociale contacten maken. Daarnaast hebben ze en aantal opvallend
beperkt aantal interesses of activiteiten.
De connectie met demografie is dat het om een bepaalde
groep uit de samenleving gaat, verder zijn er minstens
5000 kinderen en jongeren met autisme in Nederland.
Op basis van buitenlands onderzoek is aangetoond dat
autisme op ruim een van 1000 kinderen voorkomt.
Daarvan komt PDD-nos het meeste voor, dit is een vorm
van autisme. Gevolgd door de stoornis Asperger.
Sommige studies hebben de toename van autisme
onderzocht. Daar zeggen ze dat het aantal sterk is toegenomen de laatste decennia, toch zijn er twijfels. Dit komt
waarschijnlijk doordat de definitie autisme steeds ruimer
wordt bekeken.

Meditatie flasmob

Je kunt voortaan met een grote groep op een openbare plek
gaan mediteren. Over de hele wereld doen er al 150 steden
mee met deze meditatie flashmob.
Zelfs in Nederland zijn er drie steden die meedoen:
Amsterdam, Tilburg en Rotterdam.
Een flashmob is een groep mensen, dit kan groot of klein
zijn, die op een plotseling moment samen komen en een
aantal acties uitvoeren. Vaak is dit in de vorm van dans
maar het kan dus ook in mediteren uiten. Deze flashmobs
worden vaak via communicatiemiddelen georganiseerd
zoals het internet.
Tijdens zo’n meditatieflashmob wordt er een uur lang
gemediteerd, en wordt de sessie afgesloten met een aantal
kreten, wat een lied vormt.
Dit kun je linken met demografie omdat het over de hele
wereld gebeurd, met verschillende culteren. Toch hebben
ze er op dat moment allemaal dezelfde bedoeling mee, en
is iedereen op dat moment gelijk.
Meditatie kan je helpen bij je gezondheid, door middel van
de oefeningen word je rustig en dat helpt bij aan je gezondheid. Door zo’n meditatie flashmob kun je meditatie eens
met een aantal mensen proberen. Zo kom je erachter of dit
iets voor jou is.
Deze 5 signalen hebben allemaal gemeen dat het met
aandacht te maken heeft. Verder hebben alle signalen met
een groep in de samenleving te maken. De robots zijn voor
ouderen en kinderen. Dit gaat dus over aandacht voor
anderen hebben. Maar daarentegen heeft meditatie vooral
met jezelf te maken. Aandacht voor jezelf hebben door
middel van meditaite.

23

KNOWLEDGE
Onderdeel van Demografie

Kennis heeft alles te maken met demografie, veel van
deze kennis hebben we te danken aan onderzoeken.

Stress landen

Stess bepaalt voor een gedeelte de gezondheid. Als je
geen stress hebt, voel je jezelf prettiger en heb je minder
snel lichamelijke mankementen.
Uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken blijkt
dat stress ervoor zorgt dat er direct twee systemen in
werking treden. Ten eerste spannen veel spieren in je
lichaam zich aan, daarnaast gaat de bloeddruk en hartslag stijgen.
En ten tweede gaat het andere systeem inwerking, het
stresshormoon gaat zich aanmaken. Wat ervoor zorg dat
er meer energie vrijkomt om met de stressvolle situatie
om te gaan.
Wij zijn erachter gekomen dat het stress niveau per
land erg verschilt. Dat komt doordat er in alle landen
een andere cultuur is en overal sprake is van en andere
welvaart.
Wat opvalt is dat er meer stress ontstaat in de landen
waar er sprake is van een opkomende economie. Ook
valt het op dat vrouwen in een opkomende economie
zich meer gestresst voelen dan vrouwen die wonen in
landen waar de economie al langer stabiel is. Zo voelen
vrouwen in Brazilie (67%), Rusland (69%)en Mexico
(74%) zich gestresster dan vrouwen in landen als Duitsland (47%) en Australië (52%). Dit komt dus doordat
de economie minder stabiel is in Brazilie, Rusland en
Mexico.
Waarom is het gevoel van stress groter in opkomende
economieën? Waarschijnlijk omdat vrouwen in bijvoorbeeld India met de tijd mee moeten gaan. Ze hebben een
drukke carriere terwijl ze daarnaast het thuis voor het
gezin zo aangenaam mogelijk moeten maken volgens de
traditionele normen.
We hebben hier een rij van 10 landen waar de vrouwen
het meeste gestresst zijn:
1. India (87%)
2. Mexico (74%)
3. Russia (69%)
4. Brazil (67%)
24

5. Spain (66%)
6. France (65%)
7. South Africa (64%)
8. Italy (64%)
9. Nigeria (58%)
10. Turkey (56%)

Urine robot

De weebot is een robot die de urine onderzoekt van
patienten die chemotherapie krijgen. ‘De aanwezigheid
van gevaarlijke chemicalien maken dit tot en riscovolle
taak voor menselijke verpleegkundigen.’ (Wynsheberge.
van A. www.kennislink.nl)
Normaal zou dit dus door de verpleegkundige worden
gedaan, maar met deze robot is daar geen sprake meer
van. Dit betekent dat de gezondheidssituatie van de
verpleegkundige hiermee er sterk mee op vooruit zou
moeten gaan.
Verder kunnen ze de urine ook beter onderzoeken, wat
kan leiden tot betere resultaten op het gebied van de
gezondheid van de patienten. Hiermee kan de levensverwachting toenemen, dit is een demografisch aspect.
De Canadese onderzoekster vindt dat haar robot zeker
door de check zou moeten komen.
Wat we hiermee kunnen bereiken is dat we dalijk en
robot- en mensenhanden hebben om ons te verzorgen.
Deze robot is nog niet ontwikkelt.

Quotes uit artikelen

Wij hebben artikelen gevonden met verschillende quotes
die te maken hebben met demografie.
Vergrijzing blijft toenemen (nationaalkompas)
‘In 2041 zal het aantal 65+ers zelfs 4.7 miljoen zijn,
terwijl in 2012 het aantal 65+ers 2.7 miljoen is. Dit is dus
een enorme stijging en merk je dat het nog tientallen
jaren blijft stijgen.’
Wat ook opvalt is dat de niet-westerse allochtone 65+ers
nu nog maar 4% is maar dat dit aantal ook toe zal nemen
tot 23% in 2060. ‘’
Demografie begint europese economie te
bedreigen (Express)
‘De Europeanen tussen de 20 en 35 jaar oud (dat zijn degene die gezinnen starten en in zaken investeren) dalen
met 1 procent per jaar. Ook neemt het aantal mensen

van 60 jaar en ouder met 1.5 procent toe.
Dit betekent dus dat de jongere mensen op draaien voor
de ouderen. De ouderen hebben namelijk een pensioen en zorg nodig, dit moeten de jongere mensen gaan
financieren.’
Wereldbevolking neemt
af vanaf 2055
(Express)
‘In 2025 zal het
vruchtbaarheidscijfer dalen, dit
betekent dat er
een keerpunt
zal ontstaan. De
wereld bevolking
zal niet langer
groeien maar
krimpen vanaf
2055. Dit is een
gevolg van dat het
vruchtbaarheidscijfer zakt.
Al met al, na
2055 zal onze
soort niet langer
uitbreiden. Natuurlijk blijft de
wereldbevolking
nog een aantal deccenia toenemen door vergrijzing en
leeftijdsstructuur. Maar dit blijft niet eeuwig duren. Sanyal voorspelt een piek van 8.7 miljard mensen in 2055
en er zal daarna een terugval plaatsinden tot 8 miljard in
2100.’’

Doodsoorzaken mannen/vrouwen

Europa bejaarden continent

De signalen die u net heeft gelezen zijn met elkaar verbonden door middel van artikelen met gegevens. Alle 5 de
signalen komen uit een artikel waar vaak ook onderzoek
is uitgevoerd. Deze resultaten zijn verwerkt in de signalen
zodat de connectie met demografie gemakkelijker te maken is. Dankzij de kennis die wij nu de dag hebben kunnen
deze artikelen tot stand komen.

Europa dreigt het bejaardencontinent te worden van de
wereld. Dit komt doordat Europa geen stappen durft te
zetten naar een nieuwe toekomst. Jonge mensen zoeken
economische groei en die vinden ze niet meer in Europa.
De oplossing kan zijn: de universiteiten openstellen voor
studenten uit andere continenten. Hier kunnen we mee
bereiken dat er na de studie een aantal studenten blijven
hangen in Europa. En hier een nieuwe toekomst opbouwen, zo komen er weer nieuwe jonge mensen bij en zullen de kosten waar we voor opdraaien van de bejaarden
verminderen.
De connectie met demografie is duidelijk herkenbaar,
het gaat hier om de bevolking over de hele wereld. Met
twee specifieke groepen: bejaarden, jongeren. Verder
gaat het over immigratie en emmigratie, ook gaat het
over de sterftegevallen van ouderen.
De connectie met gezondheid is vooral dat het hier gaat
om het welzijn van de ouderen door middel van het pensioen en de zorg die zij gaan krijgen.

In dit artikel is uitgelegd hoe de verhoudingen zijn tussen
de sterftegevallen en oorzaken tussen mannen en vrouwen.
Dit is in verband met demografie doordat het gaat om sterf
gevallen en dat het om mannen en vrouwen gaat vanuit de
samenleving. Vooral door de vele cijfers en grafieken die in
dit artikel staan maakt het interessant. (te vinden in de link
bij bronnen)
De oorzaak van deze doodsoorzaken hebben vaak te maken met de gezondheid. Het ligt vooral aan de leefstijl van
de mensen, of ze roken, ongezond eten, weining bewegen
of dat ze veel verzadigd vet binnen krijgen.
Hier sommen we een aantal feiten op die uit het onderzoek
zijn gekomen:
Sterfte aan kanker blijft stijgen, tegenwoordig is dit
doodsoorzaak nummer een bij mannen en vrouwen. Van
1997 tot 2012 is dit met 4 procent gestegen.
Op het gebied van kanker is longkanker de meest voorkomende. Hier sterven dan ook de meeste mensen aan.
Eerst gelde dit alleen voor de mannen, maar sinds 2007
geldt dit ook voor vrouwen. Borstkanker is de kanker die
op doodsoorzaak nummer twee staat bij vrouwen. Het is
opvallend dat dit steeds veranderd .
Beroerte treft vooral de vrouwen.
20 duizend vrouwen stierven aan hart en vaat ziekten in
2012, tegenover 18 duizend mannen. Mannen hebben
meer last van een acute hartaanval, terwijl de vrouwen
meer problemen hebben met beroerte’s.
Toch is het risico op een acuut hartaanval de afgelopen 15
jaren gehalveerd.
Vaak overlijden mensen aan een ziekte, maar het kan ook
door een ongeluk komen bijvoorbeeld een val. In 2012
stierven 6.3 duizend mensen aan een niet-natuurlijke
doodsoorzaak.

De belangrijkste lange termijn trend bij demografie is de
vergrijzing. Vergrijzing houdt in dat er steeds meer ouderen komen. In deze signalen komt dat duidelijk naar voren,
aangezien veel van de signalen met ouderen te makken
hebben en verder hebben deze signalen betrekking op hoe
we deze grote groep bejaarden en na bestaande kunnen
helpen.

25

IJKPERSOON
Mike is een doodnormale jongen van 18 jaar. Hij studeert aan de Fontys Hogeschool in Tilburg. Hij houdt
van sporten, lekker eten en omgaan met zijn vrienden.
We nemen een kijkje in zijn dagelijks leven om te zien
wat hem allemaal bezig houdt.
Het is 6 uur ’s ochtends. De wekker gaat af op Mike’s
telefoon. Hij drukt snel op snooze, zo kan hij nog 5
minuutjes blijven liggen. De wekker gaat opnieuw, nu
moet hij er toch echt uit. Hij had zich voorgenomen
om nog een rondje te gaan hardlopen voordat hij naar
school gaat. Hij doet zijn badjas aan en gaat naar beneden. Daar heeft zijn moeder al een ontbijtje gemaakt met
een kop koffie. Zo kan hij lekker wakker worden. Wanneer hij zijn ontbijt op heeft gaat hij naar boven om zijn
sportkleren aan te trekken. Daarna komt hij weer naar
beneden en pakt zijn telefoon. Op zijn telefoon start hij
de Runkeeper app. op. Heerlijk zo’n rondje hardlopen!
Als hij thuis is van het rondje, kijkt hij op zijn telefoon.
Hij heeft 7 kilometer hardgelopen en dat op de vroege
ochtend. Hij zet het gelijk op Facebook. Zo kunnen zijn
vrienden zien hoe goed hij wel niet bezig is geweest. Hij
zet de douche aan en gaat er lekker onder staan. Hij heeft
een belangrijk tentamen deze morgen. Door te sporten
heeft hij een lekker uurtje ontspanning gehad. Wanneer
hij klaar is met douchen, kleed hij zich aan en doet zijn
haren. Het is half 9, over een uur moet hij op school zijn.
Gelukkig hoeft hij maar 10 minuutjes met de bus dus
heeft hij nog genoeg tijd om even met zijn moeder aan
tafel te zitten. Jammer dat zijn vader niet meer bij hen
woont. Dan had hij ook maar niet zo stom moeten zijn!
Toen hij nog met zijn moeder getrouwd was, maakte hij
gebruik van de datingsite secondlove.nl en sprak hij af
met wildvreemde vrouwen. Natuurlijk vond zijn moeder
het verschrikkelijk toen ze het hoorde van een vriendin
die hem had gespot op die site. Mama had al zijn kleren
uit het raam gegooid en hem de deur uitgetrapt. Pff de
gedachten spoken door Mike’s hoofd. Hij moet rustig
blijven, hij heeft dat tentamen al over een half uur. Hij
loopt naar de keuken en neemt wat Rescue Remedy
druppels in, dat zal vast helpen. Hij poetst zijn tanden,
geeft zijn moeder een kus en doet zijn jas en schoenen
aan. De bus gaat over 5 minuten, hij moet opschieten. Bij
de bus staat Anna. Hoe kan zij zo rustig en relaxed zijn?
Zij heeft ook dat tentamen straks en de leerstof was best
pittig. Zou het kunnen komen doordat ze naar het Happinez festival is geweest? Mike kan het zich niet voorstellen. Daar is de bus.
26

Mike stapt in en praat wat met Anna. Ze verteld hem dat
ze echt een fijne tijd heeft gehad op het festival. Iedereen
was helemaal zen volgens haar. Zou mediteren dan toch
helpen om rust te krijgen in je hoofd? Ze zijn alweer
op school aangekomen. Alle leerlingen lopen de ruimte
binnen waar het tentamen gemaakt moet worden. Tot
Mike’s verbazing is hij best rustig. Laat dat tentamen
maar komen! De bel gaat en alle leerlingen moeten de
tentamenruimte verlaten. Mike heeft er een goed gevoel
over. Het is inmiddels 12 uur. Hij gaat samen met Anna
naar huis. Eenmaal thuis aangekomen gaat hij achter
zijn computer. Er staat nog een site open “sochicken.
com”. Wat zou dat voor site zijn? Hij scrolt wat over de
homepage. Mike vindt de site verbazingwekkend interessant. Er staan allemaal artikelen op die bijdragen aan een
gelukkig leven. Hij leest een behoorlijk aantal artikelen
en is er enthousiast over. Hij zit zo aandachtig te lezen
dat hij helemaal de tijd vergeet. Het is al 3 uur en hij
heeft nog helemaal niet middag gegeten. Hij loopt naar
de kast en pakt er een zak chips uit. Hij heeft geen zin
in een kleffe boterham. Wat gaan we vanavond eten? Hij
heeft geen idee. Hij had aan zijn moeder beloofd dat hij
zou koken, maar hij heeft echt geen zin om om boodschappen te gaan. Hij kijkt in de koelkast. Er liggen nog
4 aardappelen, een prei, een bakje gehakt, een pak melk
en kaas. Hij had nog een recept voor een preischotel
opgeslagen in zijn Evernote Food app. Hij kijkt in zijn
telefoon en ja hoor, gevonden! Dat zal zijn moeder ook
wel lekker vinden. Hij begint met koken. Echt fijn dat
hij niet meer naar de winkel moest. Zijn moeder komt
thuis en ruikt de lekkere geur. Mmm.. ze heeft echt zin
in een preischotel. Mike krijgt een schouderklopje van
zijn moeder. Die heeft hij wel verdiend. Zodra ze klaar
zijn met eten, gaat Mike naar boven en zet de tv aan. Op
tv komt een documentaire over Socialbesitas. Hij vindt
het maar gek dat er jongeren zijn die tegenwoordig niet
meer zonder social media kunnen. De documentaire is
afgelopen. Mike is toch best moe na deze dag. Hij kijkt
nog even op zijn telefoon en checkt Facebook, Twitter en
Instagram. Zijn klasgenoten vonden het tentamen super
moeilijk en klagen erover. Zo moeilijk was het toch niet?
Hij Whats-app’t nog een beetje met zijn vrienden en
beseft zich dat hij vandaag toch wel veel gebruik heeft
gemaakt van social media. Misschien kunnen jongeren
toch niet zonder. Hij zou er niet aan moeten denken dat
hij zijn telefoon zou moeten missen. Het is inmiddels 11
uur, een mooie tijd om te gaan slapen. Morgen is weer
een nieuwe dag.

AANBEVELING
Al deze signalen geven een beeld van health op het gebied van Social Web, Jongeren en Demografie. Maar wat
heeft Praktijk Open Bewustzijn hier aan?
Social Web laat de behoeften zien van mensen als het
aankomt op het internet. Ze willen veel informatie
kunnen krijgen en ook snel. Helaas heeft dit vaak een
negatief effect op de persoon zelf. Praktijk Open Bewustzijn zou zich hier op kunnen focussen, door bijvoorbeeld
in lessen te benadrukken wat het effect van Social Web is
op iemands rust en ontspanning, die flink wordt aangetast door te veel tijd door te brengen op het Social Web.
Natuurlijk zijn er ook positieve effecten, zolang er maar
gesurft wordt met mate.
Als Praktijk Open Bewustzijn zich wil focussen op
jongeren, lijkt het ons verstandig om te zorgen dat er
interessante en interactieve manieren zijn van ontspanning. Uit deze signalen werd duidelijk dat jongeren toe
zijn aan veel ontspanning, maar ook sociaal bezig willen
zijn en graag tijd doorbrengen op het internet. Praktijk
Open Bewustzijn zou dus bezig kunnen gaan met hun
website, om deze aantrekkelijker te maken voor jongeren
en mogelijk interactiever.
Jongeren zijn ook erg toe aan sociale contacten. Mogelijk
zou Praktijk Open Bewustzijn eens in de zoveel tijd een
avond voor jongeren kunnen organiseren, waarbij ze

kennis kunnen maken met de praktijk maar ook zeker met
elkaar. Als jongeren merken dat er meerderen zijn die ook
geïnteresseerd zijn, zullen ze eerder geneigd zijn zich aan te
melden bij de Praktijk, aangezien ze dan een groep hebben
waar ze bij horen.
Uit de signalen die over demografie gaan, blijkt dat er vergrijzing gaande is en dat oudere mensen behoefte hebben
aan zorg maar ook zeker aan sociaal contact. Hierbij zou
Praktijk Open Bewustzijn dus hetzelfde kunnen doen als
we bij Jongeren opperden: eens in de zoveel tijd een avond
organiseren waar ouderen sociaal contact kunnen hebben.
Zo hebben ze sociaal contact en kunnen ze even ontspannen.
Praktijk Open Bewustzijn kan doormiddel van deze signalen zijn doelgroep verbreden en ook advies geven aan
de mensen die een cursus volgen, de mensen die later hun
eigen praktijk willen opzetten. Deze signalen geven nauwkeurig aan waar mensen behoeften aan hebben, waar de
Praktijk makkelijk op in kan spelen.

27

BIJLAGEN
Bijlage 1: NRC, Eigenraam, 2013
Artikel over Socialbesitas

worden van de impulsen die social media geven en verslavingsgedrag ontwikkelen.

Het is inmiddels een bekend probleem, de verslaving
van mensen aan social media en hun mobile device.
Het dwangmatig checken van je telefoon of je nog een
berichtje of ‘like’ hebt. Jongeren hebben er een dagtaak
aan, zo blijkt uit het boek Socialbesitas dat vandaag
verschijnt.
Met zo’n 56 procent van de jongeren die een smartphone
hebben en bijna 33 procent die een tablet hebben, is het
gebruik van social media stijgende zo bleek al uit een
onderzoek begin dit jaar. Journalist Mayke Calis en verslavingsdeskundige Herm Kisjes enquêteerden voor hun
boek honderden jongeren, ouders en deskundigen over
de voor- en nadelen van het gebruik van sociale media
zoals Facebook, Twitter en WhatsApp. Facebook was
met 88 procent het populairst en werd gemiddeld tien
keer per dag gebruikt tegen Twitter vijf keer per dag.

De 18-jarige Patricia zegt bijvoorbeeld in het onderzoek
van Calis en Kisjes:

Maar ook WhatsApp blijkt erg belangrijk. Gemiddeld
sturen de jongeren 68 berichten per dag via de gratis berichtenapp, ze ontvangen er gemiddeld 154, maar er zijn
jongeren die wel zeshonderd berichten krijgen.
HET IS INSTANT BEVREDIGING
Het voortdurend in de gaten houden van je sociale
media geeft de jongeren een kick, instant bevrediging
omdat het een beroep doet op het gedeelte in de hersenen dat gevoelig is voor kortetermijnbeloning. Maar het
zet ze ook onder druk, ze zijn bang om iets te missen
vertelt Calis aan redacteur Arjen Schreuder vandaag in
nrc.next:
“Een meisje van twaalf vertelde ons dat ze ’s ochtends
aan het ontbijt op Facebook kijkt wat ze de afgelopen
nacht allemaal heeft gemist. Maar alle berichten teruglezen, daar hebben ze een dagtaak aan. Dat leidt tot grote
vermoeidheid.”
PRESTATIES JONGEREN LIJDEN ERONDER
Het gevolg is dat prestaties van scholieren achteruitgaan
omdat ze zich moeilijk kunnen concentreren, slecht
slapen en piekeren, zo bleek ook al uit een onderzoek
afgelopen zomer (pagina 48) van Stichting mijn Kind
en Online en Kennisnet. Tien minuten geen update, like
of bericht krijgen vinden ze lang. Vooral jongeren met
een onduidelijk of slecht zelfbeeld kunnen afhankelijk
28

“Ik heb soms dwangneurotische trekjes. Dan moet ik op
mijn mobiel kijken terwijl ik weet dat er niks is. Zelfs als
mijn mobiel niet in mijn zak zit voel ik hem trillen.”
Uit een ander onderzoek, van instituut IVO, bleek overigens dat meer meisjes hier last van hebben dan jongens,
meisjes zouden meer bezig zijn met communicatie en
jongens met gamen.
MEER NADELEN DAN VOORDELEN
Opmerkelijk is dat uit de enquete blijkt dat jongeren meer
nadelen dan voordelen opsommen die kleven aan het gebruik van social media.
Zo noemen ze als voordelen:
- Je kan op de hoogte blijven.
- Kijken wat anderen aan het doen zijn (‘lurking’), ook
beroemdheden en BN’ers.
- Contact onderhouden met vrienden en nieuwe vrienden
maken, kletsen.
- Het is een bron van informatie en advies.
- Je kunt laten zien wie je bent of wie je zou willen zijn.
- Het is gratis en simpel.
- Het helpt tegen verveling en geeft je een houding als je
bijvoorbeeld wacht.
Als nadelen noemen ze:
- Het gebrek aan privacy. Mensen zetten teveel zaken online die niemand iets aangaan.
- Je bent altijd zichtbaar, en vrienden kunnen zien wanneer
je online bent.
- Infobesitas, je krijgt een overload aan informatie.
- Het leidt af, het veroorzaakt studie ontwijkend gedrag.
- Het is verslavend en soms vermoeiend.
- Je voelt je buitengesloten als je geen sociale media hebt.
- Het geeft een ander beeld van de werkelijkheid. Iedereen
zet er alleen leuke dingen op.
- Je hebt minder persoonlijk contact doordat je alles al via
WhatsApp vertelt.
- Je bent minder bezig met je omgeving, alleen met je telefoon.
- Er is druk om meteen te reageren, ook ‘s nachts. Kan ook
tot irritaties leiden.

Bijlage 2: Scientias, Kraaijvanger, 2013
Artikel over Robots als geheugensteuntjes
Er zijn nu al te weinig handen in de zorg en Nederland
blijft maar vergrijzen. In de toekomst zullen dan ook
steeds meer mensen thuis oud moeten worden. Gelukkig komt er hulp uit de technologische hoek: zorgende
robots!
Mede door de enorme sprongen die de gezondheidszorg
de afgelopen decennia gemaakt heeft, worden mensen
steeds ouder. Ondertussen is er in de zorg steeds minder
geld en mankracht beschikbaar om voor al deze ouderen
te zorgen. Het resultaat is dat ouderen lang niet meer zo
snel een plekje in het verpleegtehuis verwerven, langer
thuis moeten blijven wonen en afhankelijk worden van
mantelzorgers. Dat geldt met name voor mensen met
beginnende dementie of andere geheugenproblemen:
lichamelijk hebben ze vaak geen of weinig problemen en
op basis van hun geheugenverlies alleen komen ze niet
in aanmerking voor een plekje in het verpleegtehuis.
Maar de mantelzorg voor deze groep mensen is juist zo
zwaar. Hoe kunnen we deze mensen met al die ontwikkelingen – vergrijzing, tekort aan verzorgend personeel,
mantelzorgers die vaak ook nog een baan hebben – toch
de zorg blijven bieden die ze verdienen?
CompanionAble
In Europa – en ook daarbuiten – wordt hard over dat
vraagstuk nagedacht. Bijvoorbeeld door het Nederlandse kenniscentrum Smart Homes. In samenwerking
met diverse andere (Europese) partijen ontwikkelde en
testte het kenniscentrum de laatste vier jaar de robot
CompanionAble. Een robot die mensen op sociaal en
cognitief vlak ondersteunt. “We richten ons met deze
robot specifiek op mensen met geheugenproblemen,”
vertelt Claire Huijnen, projectmanager bij Smart Homes,
aan Scientias.nl. De robot rolt letterlijk bij mensen door
het huis heen. “De robot heeft geen armen en benen,
maar dat hoeft ook niet. Het is niet de bedoeling dat
deze robot thee gaat maken: dat kunnen mensen met
geheugenproblemen zelf wel. In plaats daarvan moet de
robot de mensen de nodige geheugensteuntjes geven:
ze eraan herinneren dat ze hun medicijnen innemen,
dat ze de oven uit moeten doen als ze naar buiten gaan,
dat het tijd is om te eten, enzovoort.” Tegelijkertijd is de
robot ook een maatje: iemand die de mensen gezelschap
houdt. “Hij kan praten en luisteren.” Maar daar blijft het
niet bij. De robot biedt mensen ook geheugentrainingen
aan, moedigt ze aan om eens lekker te gaan wandelen,
herinnert ze eraan dat het strijkijzer nog aan staat, laadt
zichzelf op als dat nodig is, enzovoort.
Experimenten
Experimenten met de robot laten zien dat dit iets is waar
niet alleen patiënten, maar ook mantelzorgers om zit-

ten te springen. “We hebben een aantal stellen, bestaande
uit mensen met beginnende dementie en hun partner
of mantelzorger een aantal dagen met de robot in onze
slimme woning laten doorbrengen. Deze slimme woning
is met allerlei technologische snufjes – bijvoorbeeld sensoren – uitgerust. De robot communiceert met het huis
(de sensoren) en weet zo waar hij is, waar de patiënt is,
wat deze nodig heeft en doet.” Zowel de patiënten als de
mantelzorgers omarmden de robot al vrij snel. “Ze vonden
het fantastisch.” In het geval van de mantelzorger ontlast
de robot enorm. “Mensen met geheugenproblemen stellen
bijvoorbeeld vaak heel veel vragen. Zo kunnen ze wel tien
keer op een dag vragen wat voor dag het is. Voor mantelzorgers is het dan soms lastig om de vijfde of tiende keer
nog steeds vriendelijk te zeggen dat het vandaag zaterdag
is. De robot blijft die vraag gewoon vriendelijk en elke
keer op een iets andere manier beantwoorden en blijft ook
proberen om mensen te prikkelen.” En ook de patiënten
bloeien in aanwezigheid van de robot op. “Wat je ziet is dat
mensen met geheugenproblemen of beginnende dementie
op een gegeven moment nauwelijks initiatief meer nemen. Als ze niet worden aangespoord om iets te doen, dan
blijven ze gewoon op de bank zitten. De robot kan deze
mensen prikkelen om toch iets te ondernemen. Zo weet de
robot bijvoorbeeld dat het vandaag mooi weer is en dat het
morgen gaat regenen en dat het dus beter is om vandaag
een wandelingetje te maken. De robot zal patiënten dan
uitnodigen om naar buiten te gaan.” En de experimenten
tonen aan dat mensen vaak op de prikkels van de robot
reageren en zijn suggesties opvolgen. “Voor mantelzorgers
is dit ook fijn: zij hoeven patiënten niet meer de hele tijd
achter de broek te zitten: de robot doet dat.”
Robot versus de tablet
Het idee van robots in de zorg is natuurlijk niet nieuw.
Zo wordt er ook in landen als Japan bijvoorbeeld al volop
mee geëxperimenteerd. Wat opvalt wanneer u die robots
bekijkt, is dat ze vaak heel sterk op mensen lijken: ze hebben armen, benen, een menselijk gezicht en bewegen zich
als mensen. CompanionAble is anders. “Wij geloven niet
zo in humanoids (robots die exact op mensen lijken en
zich als mensen gedragen, red.),” stelt Huijnen. Dat komt
vooral omdat Smart Homes zich richt op mensen met
geheugenproblemen. “Deze mensen hebben geen baat bij
een robot die ze werk uit handen neemt, daardoor worden
ze alleen maar afhankelijker. Wij willen mensen met onze
robots ondersteunen en aanmoedigen om zelf actief en
in beweging te blijven.” Welbeschouwd moeten de robots
uit mensen halen wat er nog in zit. CompanionAble heeft
daar geen menselijk uiterlijk voor nodig. “De robot heeft
wieltjes en een touchscreen.” Op het eerste oog lijkt dat
misschien wat sober: kunnen we mensen met geheugenproblemen dan niet beter gewoon een tablet geven die ze
29

aan allerlei dingen herinnert en ze aanspoort? Zeker niet,
zo stelt Huijnen. “Het sterke van de robot is dat deze beweegt en mensen opzoekt. Mensen met dementie hebben
vaak moeite om hun aandacht erbij te houden en een tablet
vergeten ze gemakkelijk of ze reageren gewoon niet op de
geluidjes die deze maakt.” De robot is daarentegen niet te
missen: hij rijdt door de kamer, spreek tegen je en confronteert mensen. “Je ziet dat de robot ook iets losmaakt in
mensen. Hij praat met ze, vraagt of ze willen wandelen en
mensen reageren daar direct op door op het touchscreen te
klikken of gewoon met de robot te praten.”
Menselijk contact
Smart Homes testte de robot niet alleen in de slimme
woning, maar ook op een gesloten afdeling in een zorginstelling. Het leverde ontroerende resultaten op. “Ook daar
doen mensen die dementerend zijn weinig uit zichzelf.
Mensen hebben meer prikkels nodig.” En dus werd de
robot erop uit gestuurd. Voorafgaand hadden de onderzoekers de robot enkele foto’s meegegeven van de omgeving
waar de patiënten vandaan kwamen. “Er was één mevrouw
die eigenlijk altijd stilletjes in haar stoel zat. Tot de robot
haar een foto van de kerk uit haar vroegere omgeving
liet zien. Ze begon te vertellen dat ze de kerk kende. Een
andere dame reageerde daar weer op door te vertellen dat
de kerk op dit moment verbouwd werd. Dat was natuurlijk niet zo: die kerk stond tien jaar geleden in de steigers.
Maar dat maakte niet uit: door de robot ontstond er contact tussen mensen.” En dat is iets heel moois. “Je maakt
met behulp van een robot iets menselijks los. Je creëert
mooie momenten.”
Nog even geduld
Het onderzoek van Smart Homes wijst erop dat robots de
kwaliteit van leven van mensen kan verhogen. Maar hoe
lang gaat het nog duren voor de robot klaar is om zijn
plekje bij mensen thuis of in het verzorgingstehuis in te
nemen? En ook niet onbelangrijk: wat gaat dat kosten? “Je
moet weten dat een simpele versie van CompanionAble
reeds ingezet wordt in Duitse bouwmarkten. De robots
wachten mensen bij de ingang op, vragen wat de mensen
nodig hebben en leiden ze vervolgens naar de afdeling
waar dat product te vinden is.” Om de robots ook in de
zorg in te zetten, moet nog wel wat werk verzet worden.
“We werken op dit moment aan een voorstel om een pilot
te doen bij zorginstellingen. We verwachten over drie tot
vier jaar een basisset te hebben die kan worden ingezet. In
de jaren die volgen zullen we die verder uitbreiden.” Over
de kosten kan Huijnen nog niet zo veel zeggen. “Het prototype kost ongeveer 15.000 euro. Maar er wordt nu al gekeken welke onderdelen eventueel vervangen kunnen worden door goedkopere onderdelen. Ik verwacht dan ook dat
de prijs snel zal dalen. Oneerbiedig gezegd is het immers
30

niet meer dan een hoop plastic, twee laptops, een aantal
sensoren en wielen. En als alles straks naar behoren werkt
en ze op grotere schaal geproduceerd worden, moet zo’n
robot niet veel meer dan 3000 tot 4000 euro gaan kosten.”
Dat is nog een aanzienlijk bedrag, maar Huijnen benadrukt dat de robots ook tot veel besparingen leiden. “Mensen kunnen door de robots langer thuis blijven wonen en
dat is een stuk goedkoper dan wanneer deze mensen uit
huis moeten worden geplaatst.” Overigens is het niet de
bedoeling dat mensen de robot echt gaan kopen. “Het idee
is dat mensen ze voor een vast bedrag per maand huren.”
Spraakherkenning
Voor de robots straks de huizen van ouderen binnenrollen,
moet er nog flink wat werk worden verzet. “Op technologisch vlak is de spraakherkenning één van de grootste
struikelblokken. Je werkt met mensen met geheugenproblemen, dus je kunt deze mensen geen sleutelwoorden
leren om met de robot te communiceren. Tegelijkertijd
zal de robot niet alle zinnen begrijpen. We moeten dus op
zoek naar manieren om de communicatie tussen mensen
en robots goed te laten verlopen. Bijvoorbeeld door de robots geen open vragen te laten stellen waar mensen op tal
van manieren op kunnen antwoorden. De robot vraagt dan
niet: ‘Wat wil je gaan doen?’ Maar: ‘Wil je foto’s kijken of
een stukje lopen?’ De antwoordmogelijkheden zijn dan beperkt en dus is de kans dat de robot het antwoord begrijpt,
groter.” Een andere hindernis waar nu al hard aan wordt
gewerkt, is de financiering. “De robot kan van alles. Zo kan
deze mensen eraan helpen herinneren dat ze de oven uit
moeten schakelen alvorens ze het huis verlaten. Maar de
robot kan bijvoorbeeld ook de deur opendoen als er wordt
aangebeld. Voor mensen met een geheugenprobleem is dat
eerste cruciaal, maar dat tweede is meer luxe. Hoe gaan we
dat financieren? Het is aannemelijk dat de kosten straks bij
verschillende partijen terechtkomen. Zo zullen mensen het
stukje luxe zelf moeten betalen, terwijl de zorgverzekeraar
de rest vergoedt. Op dit moment wordt in samenwerking
met verzekeraars gekeken hoe dat betalingssysteem eruit
zou kunnen zien.”
Hoewel er nog de nodige vraagstukken zijn, lijken de
robots hard op weg om een plekje in de zorg op te eisen.
“Robots hebben absoluut een toekomst in de zorg,” stelt
Huijnen. Ze durft zelfs nog ietsje verder te gaan dan dat.
“We kunnen niet zonder. Zorg kan nog veel leuker en boeiender dan nu het geval is.” En robots zijn de aangewezen
‘personen’ om het boeiend te maken. “Zij brengen mensen
weer met elkaar in verbinding.”

Bijlage 3: Kennislink, Ameron, 2013
Artikel over Urinerobot
Zorgrobots, robots die helpen bij de verzorging van
patiënten, zijn bezig aan een opmars. In de Verenigde
Staten en in Japan, maar ook dichterbij in Duitsland en
in Denemarken worden diverse robots al ingezet voor
de ondersteuning of ter vervanging van bijvoorbeeld een
verpleegkundige. In sommige gevallen nemen robots de
verantwoordelijkheid van zorgverleners zelfs helemaal
over.
Hoe je je die hulp van zulke robots dan wel moet voorstellen? Tot nu toe moet je vooral aan robots denken die
medicijnen en lakens uitdelen, die je uit bed helpen of
die je te eten geven, zo blijkt uit onderzoek. Dat dergelijke zorgrobots steeds populairder worden is misschien
niet heel verbazingwekkend. Niet alleen kan de inzet van
robots kostenbesparend werken; ze zijn nooit moe – of
chagrijnig. “In Japan, dat net als veel westerse landen
veel vergrijzing kent, worden robots al regelmatig ingezet in de bejaardenzorg, ook vanwege hun non-stop
beschikbaarheid”, vertelt Mannes Poel, onderzoeker in
Human Media Interaction aan de Universiteit Twente.
Zorgrobots
En daarbij hoeft het niet eens altijd om praktische hulp
te gaan. Zo schaffen ook steeds meer Nederlandse
zieken- en bejaardenhuizen de therapeutische robotzeehond Paro aan.
Paro is ontworpen om een kalmerend effect te hebben
en emotionele reacties te ontlokken aan patiënten. Een
belangrijke ‘concullega’ van Paro is bovendien Eva de
Zorgrobot. Ze kan zo met een patiënt mee naar huis,
want haar huishoudelijke vaardigheden en leergierigheid
maken haar uitermate geschikt voor de thuiszorg. “Weer
andere robots kunnen verpleegkundigen bijvoorbeeld
zwaar werk besparen”, vertelt onderzoekster Aimee van
Wynsberghe, ook van de Universiteit Twente. Maar de
filosofe, die voor haar onlangs afgeronde promotie de
ethische kant van robots in de zorg bestudeerde, wijst
er tegelijkertijd ook op dat wanneer het om de inzet van
zorgrobots in de zorg gaat het niet alleen maar goud, eh,
metaal is wat er blinkt.
Culture shock
Zo kent een robot geen empathie, en begrijpt hij het
belang van privacy en vertrouwen niet. “Stel je bijvoorbeeld een robot voor die medicijnen uitdeelt”, zegt Van
Wynsberghe. “Als de patiënt weigert de medicijnen aan
te nemen, wat moet de robot dan? Hij kan de medicijnen
opnieuw aanbieden, maar wanneer precies? Een robot
beschikt niet over het vermogen om in gesprek te gaan
met de patiënt en deze te overtuigen de medicijnen alsnog in te nemen.” Daarnaast: wat gebeurt er als ‘Robbie’

fouten maakt? Wie is er dan aansprakelijk? En moeten we
eigenlijk wel willen dat uit financiële overwegingen kille
robots menselijk contact in de zorg gaan vervangen? Getuigt dat niet van grote morele armoede, vragen sommigen
zich af.
Maatwerk
Van Wynsberghe stelt in elk geval dat de taken van de
robot afgestemd moeten worden op de behoefte van de
patiënt en de context. “Je kunt niet simpel stellen, deze
robot is wel geschikt voor de zorg en deze robot niet. Dat
hangt van heel veel factoren af. Elke case moet je opnieuw
beoordelen.”
Ze ontwierp daartoe een kader voor de ethische beoordeling van zorgrobots, dat bovendien ook ingezet kan
worden om het ontwerp van zorgrobots te sturen. Het
zogenaamde Care-Centered Framework neemt daarbij vijf
onderdelen als uitgangspunt: context, handeling, betrokkenen bij handeling, rol van de robot en de waarden waarop
de robot geprogrammeerd is. Van Wynsberghe: “We moeten begrijpen wat we aan het doen zijn vóórdat we de robot
gaan maken.”
Urine robot
Een robot die wat Canadese onderzoekster betreft in elk
geval door de check zou moeten komen is de door haarzelf
bedachte weebot: een robot die de urine onderzoekt van
patiënten die chemotherapie krijgen. “De aanwezigheid
van gevaarlijke chemicaliën maken dit tot een risicovolle
taak voor menselijke verpleegkundigen.”
Kortom, met een beetje mazzel hebben we straks ‘the best
of two worlds’. Én robot- én mensenhanden om ons te vertroetelen en onze gezondheid te optimaliseren.

31

BRONNENLIJST
Social Web

Inspiration
1) eerst internet, daarna de dokter:
http://www.digitaltrends.com/social-media/the-internet-and-healthcare/ (Kotenko, 2013)
2) Socialbesitas:
http://www.nrc.nl/nieuws/2013/10/02/socialbesitas-600-whatsapp-berichten-per-dag-en-altijd-je-mobiel-voelentrillen/ (Eigenraam, 2013)
http://mijnkindonline.nl/sites/default/files/uploads/Samen%20leren%20-%20Tieners%20en%20sociale%20media_1.
pdf (Mijnkindonline)
3) Invloed Social Media op relaties:
http://www.nrc.nl/nieuws/2013/10/01/next-checkt-secondlove-heeft-55-procent-meer-aanmeldingen-na-kritieksgp/ (Heijden, 2013)
4) Infobesitas: http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1090359/2010/02/22/Infobesitas-is-nieuweziekte.dhtml (Trigt, 2010)
5) Privacy van jongeren Social Media:
http://www.trouw.nl/tr/nl/5133/Media-technologie/article/detail/3242722/2012/04/18/Privacy-is-ook-voor-jongeren-belangrijk.dhtml (Weggemans, 2012)
http://www.youthtoday.org/hotdocs/PIP_TeensSocialMediaandPrivacy_FINAL.pdf ( (Youthtoday, 2013)
Motivation
1) App Motivation Coach:
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.pitbull_development.coach&hl=nl (Google Appstore)
2) Blogilates:
http://www.blogilates.com/ (Blogilates)
3) App Sleepbot:
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.lslk.sleepbot&hl=nl (Google Appstore)
4) Arboworld:
http://www.arboworld.nl/ (Arboworld)
5) Female Health Motivation:
http://www.femalehealthmotivation.com/ (Femalehealthmotivation)

Jongeren

Happy
1) Sochicken:
www.sochicken.nl (SoChicken)
2) Happinez Festival:
http://www.happinez.nl/festival-2013-1.htm (Happinez)
3) Smiling Mind:
www.smilingmind.com.au (SmilingMind)
4) Positieve effecten van Media:
http://wikigr1.wikispaces.com/positieve+effecten+van+social+media (Wikispaces, 2013)
http://wikigr1.wikispaces.com/social+media+en+jeugd (Wikispaces, 2013)
5) Seks maakt gelukkiger: http://www.gva.be/archief/guid/seks-maakt-gelukkig-aldus-wetenschappelijk-onderzoek.
aspx?artikel=db06481d-0d57-4ef2-89b3-d0a9e5cf61f7 (GVA, 2002)
32

Healthy
1) Runkeeper App: http://www.gratisapps.nl/runkeeper%20hardlopen%20sporten%20android%20iphone (Gratisapp)
http://plazilla.com/review-runkeeper---app-om-je-sportactiviteiten-bij-te-houden (Montaque, 3013)
2) Van de drugs af met behulp van Buddha:
http://www.bodhitv.nl/menu/show-news/2013-08-20/van-de-drugs-af-met-hulp-van-boeddha/ (Bodhitv, 2013)
3) Evernote Food:
http://www.eenmanierom.nl/evernote-food/#axzz2hbPFxMbP (Mackaaij, 2013)
4) Rescue Remedy Druppels:
http://www.bachbloesemadvies.nl/infohoek/rescue-remedy/wat-zijn-de-bach-rescue-druppels.htm (Bachbloesemadvies)
5) CBS:”Vaker overgewicht jongeren in huishoudens met een lager inkomen”:
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/gezondheid-welzijn/publicaties/artikelen/archief/2013/2013-3874-wm.htm
(CBS, 2013)
http://www.lzr.nl/site/loader/loader.aspx?DOCUMENTID=4e1b2341-db48-49c0-a2f8-556ccd763c09 (LZR)

Demografie

Attention
1) Robot helpt in huishouden en als geheugensteun:
http://www.scientias.nl/tijd-voor-extra-handen-aan-het-bed-hier-komen-de-robots/79826 (Kraaijvanger, 2013)
2) Zorgrobot voor dementerende of eenzame ouderen: http://www.spitsnieuws.nl/archives/binnenland/2012/10/
zorgrobot-rukt-op (Karima, 2012)
3) Meditatie voor bejaarden: http://www.ergogenics.org/psychologie30.html (Ergogenics, 2009)
4) Robots helpen kinderen met autisme: http://speciaalonderwijs.wordpress.com/2013/04/09/robot-helpt-kind-metautisme/ (Speciaalonderwijs)
http://www.goedgevoel.be/gg/nl/625/Autisme/article/detail/1416304/2012/03/29/Grote-stijging-van-aantal-autismediagnoses-bij-kinderen-in-VS.dhtml (Goedgevoel, 2012)
http://www.nationaalkompas.nl/gezondheid-en-ziekte/ziekten-en-aandoeningen/psychische-stoornissen/autisme/
omvang/ (NationaalKompas)
5) Meditatie Flashmob:
http://www.medmob.org/ (Medmob)
http://www.bosrtv.nl/news.aspx?lIntEntityId=340 (Bosrtv)
Knowledge
1) Stresslanden:
http://www.lindanieuws.nl/nieuws/waar-wonen-de-meest-gestreste-vrouwen/ (LINDA., 2013)
2) Urine Robot:
http://www.kennislink.nl/publicaties/blieb-de-zorgrobot-komt-eraan (KennisLink, 2012)
3) Quotes:
http://www.nationaalkompas.nl/bevolking/vergrijzing/toekomst/ (NationaalKompas)
http://www.express.be/business/nl/economy/net-nu-een-microscopisch-herstel-in-zicht-was-demografie-beginteuropese-economie-te-bedreigen/196619.htm (Express, 2013)
http://www.express.be/business/nl/economy/wereldbevolking-neemt-af-vanaf-2055-tenzij-we-het-elixir-van-heteeuwige-leven-ontdekken/195448.htm (Express, 2013)
4) Europa Bejaarden Continent: http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/3300423/2012/08/13/Demografisch-drama-dreigt-voor-Europa.dhtml (Oonk, 2012)
5) Doodsoorzaken Mannen/Vrouwen:
http://motherboard.vice.com/nl/read/de-mensheid-komt-hl-erg-dicht-in-de-buurt-van-haar-uitsterven (Curry,
2013)
http://www.scientias.nl/mens-sterft-binnen-100-jaar-uit/11454 (Kraaijvanger, 2010)
http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/hart-en-vaatziekten.aspx (Voedingscentrum)
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/gezondheid-welzijn/publicaties/artikelen/archief/2013/2013-3897-wm.htm
(CBS, Webmagazine, 2013)
33